YÖK'ten meydana getirilen açıklamada, Türk yükseköğretim sisteminin kantitatif gelişimini şişman seviyede tamamladığı ve nitelik odaklı strüktürel dönüşümü hedeflediğine uyanıklık çekilerek, bu kapsamda “şeffaflık ve matematik verebilirlik” ilkesinin Türk yükseköğretim sistemimin nitelik odaklı dönüşümünün sağlanması ve gelişiminin sürdürülmesi düşüncesince vazgeçilmez şartlar bulunduğunun değerlendirildiği vurgulandı. Yükseköğretim kuruluşlarının çalışkanlık sahalarına bağlı süreçlerini saydamlık ve matematik verebilirlik prensibi doğrultusunda yürütmesine yardım arz etmek ve üniversitelere bağlı iddia kesiksiz değerlendirmelerin yapılabilmesine olanak getirmek amacıyla 2019 yılından itibaren “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Çalışması” yürütülmüş bulunduğu hatırlatılarak, bu kapsamda değme yıl müşterek geçmiş yıla ilgili belirtke verileri özellikle üniversiteler iktisap etmek az daha türlü kaynaklardan edinilerek halkoyu ile paylaşılmış bulunduğu belirtildi.
4 bel kemiği bölgede 45 göstergede istimara yapılıyor
Açıklamaya mucibince Üniversite İzleme ve Değerlendirme Çalışması ile üniversitelerin yürüttüğü çalışmaların tamamını kapsaması hedeflenen “Eğitim ve Öğretim”, “Araştırma-Geliştirme, Proje ve Yayın”, “Uluslararasılaşma” ile “Topluma Hizmet ve Sosyal Sorumluluk” bel kemiği sahalarında 45 belirtke belirlendi. Ülkenin kendine katışıksız koşulları dikkate alınarak belirlenen göstergeler marifetiyle üniversitelerin çelimli taraflarını ortaya bırakmak ve gelişime açık alanlarının desteklenmesinin amaçlandığı belirtildi. Ayrıca çalışmanın yükseköğretim sisteminin şişman verisinin oluşturulmasında açacak rolünün olabileceği kaydedildi.
Üniversitelerin veriye mebni değişmeyen kabul etme süreçlerine katkıda bulunuyor
Yükseköğretim Kurulu adına ehemmiyet atfedilen izlem ve istimara çalışmalarının üniversiteler çeşidinden da yakından kovuşturma edilmiş bulunduğu tamlanan açıklamada, "Bu çerçevede kurumların izlem ve istimara birimleri marifetiyle belirlenen göstergelere bağlı icraat yürüttüklerini kıvançla kovuşturma etmekteyiz. Bu çalışmaların kurumların veriye mebni değişmeyen kabul etme süreçlerine katkıda bulunacağına ve sürdürülebilir kalitatif gelişimlerini destekleyeceğine inanmaktayız" denildi.
Çalışma kapsamında değme yıl dü kategoride raporlar yayımlanıyor
Üniversite İzleme ve Değerlendirme Çalışması kapsamında salname dü kategoride raporlar yayımlandığına uyanıklık çekilerek, bunlardan ilkinin değme müşterek üniversiteye ilgili “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Raporu”, ikincisinin ise bu raporların analizi kararı hazırlanmakta bulunan “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Genel Raporu” bulunduğu bildirildi. Açıklamada, "193 üniversiteye ilgili 2020 Yılı Üniversite İzleme ve Değerlendirme Raporları ahit bakımından kamuoyunun erişimine açık olup, https://www.yok.gov.tr/universiteler/izleme-ve-degerlendirme-raporlari adresinden ulaşılabilmektedir. Bu raporlarda toprak düzlük verilerin analizine mebni adına hazırlanmakta bulunan “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Genel Raporu-2021” ise yıl sonuna derece halkoyu ile paylaşılacaktır" ifadesi kullanıldı.
"Salgınının etkisiyle tikel düşüşler olsa da umumi adına yükseliş bulunduğu görülmekte"
Açıklama şöyleki bitmeme etti:
"Üniversitelere ilgili 2018, 2019 ve 2020 yılı raporları karşılaştırıldığında 2020 senesinde birtakım belirtke verilerinde Covid-19 salgınının etkisiyle tikel düşüşler olsa da umumi adına yükseliş bulunduğu görülmektedir. Göstergeler setinin 'Eğitim ve Öğretim' anne alanındaki birtakım göstergelere bağlı veriler karşılaştırıldığında 2018 yılına kıyasla mukayyet olunan izlence dışındaki öbür programlardan tahsil edilen öğüt payı derneşik müşterek çoğalma ile yüzdelik 14'ten yüzdelik 18,58'e, benzeşim biçimde akredite lisans programı sayısı 420'den 689'a ve mektepli başına sakıt matbu işaret sayısı 6,9'dan 8,2'ye yükselmiştir. Doktora programlarından izinli bulunan mektepli sayısı 2018'de 7 bin 250 iken, 2019'da 8 bin 275'e yükselmiş, 2020 senesinde ise 7 bin 525 adına gerçekleşmiştir. Üniversitelerin düzenlemiş bulunduğu arsıulusal sempozyum, kurultay ve sanat içerikli işporta sayısı 2018 senesinde 2 bin 222 iken, 2019 senesinde 3 bin 930'a yükselmiş, 2020 senesinde ise 2 bin 084 olmuştur. Teknokent yahut TTO planlarına dahil bulunan mektepli sayısı ise sırayla 13 bin 646, 24 bin 13 ve 17 bin 294 olmuştur. Göstergeler setinin “Araştırma-Geliştirme, Proje ve Yayın” anne alanındaki birtakım göstergelere bağlı 2018, 2019 ve 2020 yılı verileri karşılaştırıldığında derneşik müşterek çoğalma ile tedrisat elemanı başına sakıt millî hakemli dergilerdeki neşriyat sayısı 0,05'ten 0,20'ye ve arsıulusal hakemli dergilerdeki neşriyat sayısı 0,31'den 0,40'a, en erdemli yüzdelik 10'luk dilimde gönderme düzlük neşriyat sayısı 16 bin 256'dan 25 bin 620'ye yükselmiştir. Bu yükselişler, üniversite yönetimlerinin bilimsel nitelikli performansı esasi düzlük müşterek idare felsefesini benimsediklerinin işareti adına değerlendirilebilir. Benzer halde yararlanılan TÜBİTAK millî ve arsıulusal araştırı bursu sayısı 5 bin 357'den 8 bin 87'ye ve dayanak programı sayısı, 3 bin 752'den 10 bin 576'ya, kasıntı ve kurumlar çeşidinden desteklenen Ar-Ge projesi sayısı 5 bin 770'ten 9 bin 15'e, evren sıralamalarına giren üniversite sayısı 24'ten 34'e, uran ile eş planlı plan sayısı ise 3 bin 286'dan 6 bin 218'e yükselmiştir. Göstergeler setinin “Uluslararasılaşma” anne alanındaki birtakım göstergelere bağlı 2018, 2019 ve 2020 yılı verileri karşılaştırıldığında ecnebi tabiiyetli mektepli sayısı derneşik müşterek halde artarak 126 bin 681'den 184 bin 46'ya yükselmiştir. İstihdam edilen ecnebi tabiiyetli doktoralı tedrisat elemanı sayısı ise 2018'de bin 219 iken, 2019'da 2 bin 85 ve 2020'de 2 bin 29 olmuştur. Covid-19 salgını en çok arsıulusal hareketliliğine bağlı verileri etkilemiştir. Uluslararası değiş programları kapsamında mevrut tedrisat elemanı sayısı 2018'de bin 368 ve 2019'da bin 585 iken, 2020'de 338, mevrut mektepli sayısı 2018'de 5 bin 609, 2019'da 6 bin 753 ve 2020'de 5 bin 98 olmuştur. Diğer taraftan arsıulusal değiş programları kapsamında hareketliliğe dahil bulunan tedrisat elemanı sayısı 2018'de 2 bin 512 ve 2019'da 2 bin 227 iken, 2020'de 568, ayrımsız kapsamdaki mektepli sayısı sırayla 20 bin 917, 19 bin 556 ve 13 bin 681 olmuştur. Uluslararası görüntü destekli plan sayısı 2018 yılına kıyasla derneşik müşterek çoğalma ile bin 105'ten bin 563'e yükselmiştir. Yurt dışı kurumlarla eş planlı plan sayısı ise Kovid-19 salgınının negatif etkilerine karşın tikel müşterek düşme yaşayarak 2019'da bin 759 iken, 2020'de bin 724 olmuştur. Göstergeler setinin sonuç bel kemiği piyasası “Topluma Hizmet ve Sosyal Sorumluluk” alanıdır. Bu alandaki birtakım göstergelere bağlı 2018, 2019 ve 2020 yılı verileri karşılaştırıldığında derneşik müşterek çoğalma ile amme kurumları ile eş planlı plan sayısı 2 bin 237'den 3 bin 61'e, dezavantajlı gruplara müteveccih planlı çalışkanlık sayısı 2 bin 798'den 4 bin 749'a, Engelsiz Üniversite Ödülü sayısı 63'ten 418'e, el değmemiş atık, yeşil yerleşke ve çevrecilik sahalarında tahsil edilen rütbe sayısı 26'dan 102'ye ve yeşil, çevreci üniversite endekslerindeki toprak düzlük üniversite sayısı 29'dan 55'e, mektepli başına meydana getirilen gider miktarı 12 bin 735 TL'den 15 bin 825 TL'ye yükselmiştir. Yıllara mucibince dönenceli içtimai yazık projesi sayısı 2 bin 793, 3 bin 850 ve 3 bin 424, maruz şehadetname sayısı ise 171 bin 681, 291 bin 24, 281 bin 992 olmuştur."
Yüz yüze öğrenime geçişle 2021 yılı verilerinde ehemmiyetli artışlar olabileceği öngörülmekte
Covid-19 salgını zımnında kestirmece 1,5 yıl süresince üniversitelerde açıklık maruz beniz yüze eğitime, programların şişman müşterek kısmında baştan başlanması ile 2021 yılı verilerinde ehemmiyetli artışlar olabileceği öngörüldüğü belirtildi. Üniversite İzleme ve Değerlendirme Çalışması ile önümüzdeki devirde “Üniversitelerin ilmî üretkenliği, bilimsel nitelikli performansı, üniversite-sanayi iş birliği, Ar-Ge, uluslararasılaşma ve arsıulusal bilgelik akademileri ve kurumlarıyla iş birliği, içtimai yazık ve topluma misyon hususları” özellikle iktisap etmek az daha üniversitelerin bel kemiği misyon sahalarına bağlı emek harcamaları yakından kovuşturma edileceği kaydedildi. Yapılan çalışmaların YÖK ve üniversiteler ortada eşgüdümü sağlayarak teşrikimesai ile yükseköğretim dünyasına yardım sunmasının değerlendirildiği tabir edildi.
Oğuzhan Halil Özbek
