İstanbul
Küresel enerji arzına bağlı endişeler artmaya bitmeme ediyor.
Yeni kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrası global ekonomilerde muhtelif teessürat başlangıç gösterirken, tedbir zincirindeki kırılmalar ve mal fiyatlarının üstün dereceli seviyelere ulaşmasıyla oluşan para şişkinliği endişesine "enerji arzının doğacak devirde çıtırbom kalabileceği" korkusu eklendi.
Avrupa ve Asya'da enerji arzı, gündemin anne maddelerinden bir tanesi olmaya bitmeme ediyor. Çin'de amme şirketlerine ne pahasına olursa olsun enerji güvenliğinin sağlanması ve bu mevzuda tedbir derdi yaşanmaması buyruğu verilirken, Avrupa'da gaz vadelileri eylülde yüzdelik 90,2 artışla 97,8 avroya çıktı.
Söz konusu gelişmelerin halihazırda erdemli seyreden global para şişkinliği baskılarını desteklemesi ve evren ekonomilerini şimdi kavi müşterek konuma sürüklemesinden düşünce ediliyor.
Ak Yatırım Araştırma Müdürü hür Veysel Hatipoğlu, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, nice ferdin dikkatini toy çekmiş bulunmasına rağmen global enerji krizinin esasen düşünüldüğü derece toy olmadığını söyledi.
Yükselen yeşil/temiz enerji algısının güzeşte sene yer yağı fiyatlarının da eksiye gitmesiyle bazısı ıvır zıvır yer yağı şirketlerinin iktisadi nedenlerle aldatmaca dışı kalmasına faktör bulunduğunu aktaran Hatipoğlu, yer yağı devlerinin envestisman masrafları düşüncesince ayırdıkları bütçeleri 2020'de yüzdelik 30-50 azalttıklarını anlatım etti.
Hatipoğlu, envestisman masrafları yapılamamasının firmaların büyüyememesine ve üretimin artmamasına, meyve adına da insanın küsurat enerji ihtiyacına cevap enerji çıktısının manzume genelinde talebi karşılamamasına kaynak bulunduğunu anlattı.
Bu noktada güneş, yel ve su tabanlı enerji kaynaklarındaki artışın erinç sav adına sunulabileceğini tamlayan Hatipoğlu, "Ne efsus ki bu bembeyaz enerji kaynaklarından elde edilmiş çıktı, enerji ihtiyacını karşılamaya yetmiyor. Bu sebeple elektrik üreticilerinin incelmemiş maddesi kömür, gaz ve yer yağı ürünleri adına kalıyor." dedi.
"Zayıf stoklar ağırbaşlı müşterek riziko oluşturuyor"
Özgür Veysel Hatipoğlu, Avrupa vatanlarında mekân bilincinin arttığını ve dizel yakıtın yakın gelecekte yasaklanmasına vasıl önlemler alındığını, buna rağmen elektrik üreticilerinin karbon mahrukat talebinin derinlemesine seneler bitmeme edecek nerede ise göründüğünü söyledi.
Hatipoğlu, uzunlamasına küsurat elektrik enerjisi ihtiyacının, enerji tahavvül çemberinde anadan görme enerji kaynaklarına bulunan ilginin artmasına kaynak bulunduğunu fakat yer yağı üretimindeki kota ve küsurat istem zımnında yer yağı stoklarının meyve zamanların en bağan seviyelerinde bulunduğunu kaydetti.
Doğal gaz stoklarının da benzeri biçimde senenin bu zamanına gereğince meyve yılların en bağan seviyesinde bulunduğunu aktaran Hatipoğlu, "Önümüzdeki şita aylarında istinas gereksinimi zımnında artacak gaz isteklerine cevap cılız stoklar ağırbaşlı müşterek riziko oluşturuyor." dedi.
"Enflasyon, anlaşılan Fed'in organize ettiği derece arızi olmayacak"
Ak Yatırım Araştırma Müdürü Hatipoğlu, bahis konusu gelişmelerin fiyatlamalara bulunan etkisine bakılınca muhtelif global ve evcil borsalarda muamele gören gaz fiyatlarının rekorlar kırdığının gözlemlendiğine ayraç ederek, hassaten Norveç piyasasında enerjik adına beğenilen elektrik kontratlarının meyve aylarda çabucak yükseldiğini gördüklerini söyledi.
Petrol tarafında da fiyatların Kovid-19 salgını sonrası zamanın en erdemli seviyelerinde bulunduğunu tamlayan Hatipoğlu, şunları kaydetti:
"Petrol fiyatlamalarındaki aşırılık iri müşterek ihtimalle beş altı hafta ortamında törpülenecek ve müşterek hacim art çekme olacaktır. Özellikle 4 Ekim'deki Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) toplantısında Suudi Arabistan'ın, hassaten Amerika kazanmak nerede ise muhtelif devletlerin istihsal kotasının artırılması yönündeki çağrıları dikkate alması kararı müşterek istihsal artışı gelirse geçmiş art çekme petrolde olacaktır. Ancak sanmayalım ki bu iş bu biçimde çözümlenecek. Ortada, şimdi evvela de bahsettiğim gibi, az şimdi 1 senedir endamsız doğranan gelişme var. Bu sebeple arz sorunun bitmeme ettiğini görebiliriz. Bu da lazım istemez enerji fiyatlarının yukarıda kalmasına kaynak olacaktır. Sonuçta ise Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) anlatım etmiş olduğu arızi para şişkinliği konusu, anlaşılan onların organize ettiği derece arızi olmayacaktır."
Vadeli enerji kontratlarında ise bu piyasanın şimdi evvela bahsetmiş olduğu törpülenmeden sonraları baştan alış anlamında pozisyonların arttığını görmenin olağanüstü olamayacağını anlatım fail Hatipoğlu, bu açıdan anadan görme pay yatırımcısının borsa envestisman fonları (BYF) dair kendisini geliştirerek yakın toy fiyatlama davranışlarına erinç tedarikli olmasının müfit olacağını söyledi.