Ankara
Nobel ödüllü Türk bilgelik insanı Prof. Dr. Aziz Sancar'ın "manevi kızı", tıbbi dirim bilimi ve kalıtım bilimi uzmanı KKTC Cumhurbaşkanlığı Sağlık Danışmanı Prof. Dr. Nedime Serakıncı, Kovid-19 salgınının akıbet hali ve enflüanza olaylarındaki akıbet bir vaziyete ilişkin, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Kovid-19 kaynaklı ahiret yolculuğu oranlarına değgin istifham üstünde Serakancı, "Kovid-19 salgını, bugünkü sayılara baktığımızda beklediğimiz biçimde sertliğini kaybetti, ölümler baş döndürücü azaldı. Hastalanma oranlarına baktığımızda da enikonu azalış görüyoruz. Virüsün Omicron varyantlarına değgin sirayet hızında yücelme olmakla beraberce virüsün kendinin de ölüm kalım çabası ve de toplumların şişman kısmının aşılanmasıyla baş döndürücü şimdi ikrar edilebilmektedir indinde seviyeye geldi. Dünya geneline baktığımızda hâlâ pandemi niteliklerini dört dörtlük adına kaybetmemekle beraberce lehçe adına influenza salgını seviyelerine geldi eyitmek baş döndürücü da kusur olmaz. Yani bundan hakeza beklediğimiz kabilinden kılıç virüsle o da bizimle yaşam sürmeyi öğrendi diyebiliriz." ifadelerini kullandı.
Serakıncı, genomik yapılarına layıkıyla Kovid-19 varyantlarının önce çıktıkları dönemdeki sirayet hızlarının ahiret yolculuğu ve şifahane yatış oranlarına bakarak salgının tesirinin evren genelinde düştüğünü söyledi.
"Pandemi bitmedi yemeden içmeden emektar gücü yok"
Prof. Dr. Serakıncı, hâlâ "pandemi bitti" denilemeyeceğini, bundan hakeza toplumların virüsle beraberce yaşam sürmeyi öğrendiğini ve salgının emektar gücünün görülmediğini dile getirdi.
Hindistan'da ağustos ayında belirleme edilen ve "XBB" varyantı adına bilinen varyantın apayrı devletlerde çalışan olup olmayacağının izleme edildiğine aksan işleyen Serakıncı, ayrımsız varyantın Singapur'da görülmesi ve tesirini çoğaltması hasebiyle Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ), Kovid-19 salgınını "Uluslararası Halk Sağlığı Acil Durumu-PHEIC)" adına nitelemeye bitmeme sonucu aldığını hatırlattı.
Söz konusu varyantın öteki devletlerde ve Türkiye'de ağırlık gösterip göstermeyeceğinin yakından izleme edilmesi gerektiğine dikkati çekici Serakıncı, "Aynen hınzır ve kuş gribinde bulunduğu kabilinden sezonluk dönemsel artışlar gözlemleyerek virüsle beraberce yaşam sürmeyi öğreniyoruz zira virüs hala mevcut ve mevcut olmaya bitmeme edecek. Ayrıca 2020'de gördüğümüz vahametli tabloyu yeni baştan görmemiz baş döndürücü fazla tekaüt diyebiliriz." dedi.
Virüsün proses içinde değişerek değişik varyantlara evrildiğini ve enerjisini yitirdiğini vurgulayan Serakıncı, "Bu sebeple salgının önce zamanlardaki hali ile yeni baştan karşılaşmayız. İlk çıkan virüs ile güncel virüs karşılaştırıldığında illet ika ayrıcalığı banko ayrımsız değil." dedi.
Serakıncı, topu topu bunların yanı esna baş döndürücü sayıda insanoğlunun aşılandığını ve indinde o denli bireyin de hastalığı geçirdiğine ayraç ederek, "Vücudumuzun tek tanımadığı indinde virüse verdiği karşılık ile virüs ile tanışıp antikor geliştirdiği virüse verdiği yanıtın baş döndürücü şimdi değişik olması hasebiyle illet bundan hakeza şimdi bol geçiyor." değerlendirmesinde bulundu.
"Mevsimsel virüsler baştan görülmeye başladı"
Virüsün en akıbet münteşir varyantı bulunan Omicron'un öteki varyantlar kabilinden yukarı teneffüs için yerleştiğini ancak Delta varyantı denli dert illet yapmadığına dikkati çekici Serakıncı, şu biçimde konuştu:
"Genellikle, akciğerde değil yukarı solunumda illet yapıyor, havadan bulaşıyor ama çın geçmiyor. Ağır ve ölümle sonuçlanan olay oranlarına baktığımızda çın indinde azalış görüyoruz. Vakalarda ahiret yolculuğu oranları 0,3'lere gerileyerek influenza seviyelerine ulaştı. Eğer pandeminin sonu geldi bundan hakeza olay namevcut diyerek bekliyorsak 'sıfır vaka' olmayacak. Başka sezonluk teneffüs yolu virüsleriyle beraberce benzeri oranları göreceğiz.
Unutmayalım ki sezonluk virüsler baştan görülmeye başladı bu yüzden influenza hastaları ve yalnızca Kovid-19 olaylarını gene düet enfeksiyon olay verilerini dört dörtlük sayamıyoruz, zımnında da Kovid-19'un şu andaki ahiret yolculuğu rakamlarını da dört dörtlük bilemiyoruz bunu da açıklamak isterim. Buna karşın gene tedbiri doğrudan bırakmadan 2020, 2021 ve 2022 kışına layıkıyla şimdi alışılagelen indinde taayyüş döndük bundan hakeza beraberce yaşayabiliyoruz."
"Süper enfeksiyonlar, güçsüz bünyeler düşüncesince riziko oluşturuyor"
Prof. Dr. Serakıncı, Kovid-19 salgının, önümüzdeki süreçteki seyrine değgin indinde istifham üzerine, "Virüs namevcut olmayacağına layıkıyla bu sene da bundan ahir senelerde da ilkin enflüanza mevsimi dediğimiz şita aylarında bizimle beraberce olacak." dedi.
Bu sebeple oranların değişik düşmesini beklemekle beraberce "salgın bitti" rehavetine de kapılmamak gerektiği uyarısında mevcut Serakıncı, "Çünkü bu sene influenza virüsleri ile beraberce düet ayrıca üçgen enfeksiyonlar bahis konusu olmasını umuyoruz ve ayrıca kimi bilgelik kullanıcılarını bu şekildeki toplu enfeksiyonları süper enfeksiyon diyerek niteliyor. Bu toplu enfeksiyonlar, şimdi çın geçiyor. Tabii ki güçsüz bünyeli ile süreğen rahatsızlığı bulunan şahıslar düşüncesince bu gidişat riziko oluşturuyor. Bu bilinçle akıntı etmemizde yarar var." halinde konuştu.
Kronik rahatsızlığı olanların ne korunacağına değgin istifham üstünde Serakıncı, "Kronik rahatsızlığı olanların, influenza riskine huzur aşı, peçe ve açıklık ile menfaatlerini ne koruyarlarsa Kovid-19'a huzur da hakeza korumaları gerekiyor." dedi.
"Influenza ile Kovid-19 çabucak hoppadak ayrımsız seviyelerde"
Nedime Serakıncı, Kovid-19 salgınının esasen buyana evren genelinde 6,5 milyonun öldüğünü, günce olay sayılarının sayılmadığı bu zamanda bile günce olay sayısının 400-500 bin, ahiret yolculuğu oranlarının ise 1300-1500 dolayında seyrettiğini bildirdi.
Dünya genelinde ve Türkiye'de ayrımsız anda hem Kovid-19 hem influenzanın münteşir bulunduğunu bildiren Serakıncı, şunları kaydetti:
"Kesin olmamakla beraberce oranlara baktığımızda influenza ile Kovid-19 çabucak hoppadak ayrımsız seviyelerde kabilinden görülüyor. Bu yılki gripler içinde RSV (Respiratuar Sinsisyal Virüs), influenza A, gene influenza A'nın indinde ast tipi bulunan hınzır gribi de münteşir durumda. Gerçi ayrımsız virüsler herhangi indinde sene az-çok vardı. Kovid-19 öncesinde azda olsa şimdi azdı. Bu sene şimdi münteşir ve çın görülmelerinin ayrıca gene tali enfeksiyonlar adına karşımıza çıkmalarının indinde sebebi de herhangi indinde sene marazlı olmasak da az yahut baş döndürücü bu virüs partikülleri ile karşılaşır ve vücudumuzda muktezi antikorlar ile dolaşırdık meğerse izole ve maskelenmiş dirim sürdüğümüz akıbet 3 yılda bu virüsler ile bulunan tanışıklığımız azaldı ve şimdi yoğun marazlı olmaya başladık. Bu biçimde baktığımızda pandeminin hafiflemediğini söylemiş kabilinden oluyorum yemeden içmeden hala hissediliyor bulunmasına karşın açık gözlemlediğimiz indinde nesne mevcut o da Kovid-19 günce yaşamlarımızdaki tesirini kaybederek hafifledi."
Prof. Dr. Nedime Serakıncı, değerlendirmelerini, mevcud varyantların dinamikleri cezaevi önüne alarak gerçekleştirdiğini belirterek, "Mevcut durumu, dünkü değişke kabilinden muhtemel indinde halde varyantın özelliklerine layıkıyla yeni baştan görmek gerekir. Şahsen bizlere en baştaki hali yaşatacak dünkü indinde değişke beklemiyorum." ifadelerini kullandı.
