Yakın sürede yaşadığımız ve milyonları etkileyen sarsıntı afetinden sonraları esenlik ekiplerinin bire birlikte anda her insana çabucak karışma edememesi vaziyeti gene önce yardım bilgisinin önemini ortaya çıkardı. Özellikle ihtisas durması, renksiz alamama ve nezif üzere bağlam karşısında önce yardımın dirimsel ciddiyete erbap bulunduğunu ve herkesin anbean karışma edebilecek derece bilgiye erbap olması icap ettiğini aktaran Nurcan Esin, mevzuyla ilgilendiren bilgilendirmelerde bulundu.
İlk müdahale, tarafındaki kişilerden gelir
“İlk müdahaleyi yapanlar genel anlamda yanımızdaki kişilerdir” niteleyerek mevzunun hem kendimiz bununla birlikte sevdiklerimiz düşüncesince kırılan bulunduğunu dile getiren İstanbul Gelişim Üniversitesi İlk ve Acil Yardım Programı Öğretim Görevlisi Nurcan Esin, “Ambulansların averaj vürut süreci 7-8 dakikayı almaktadır. Kalp ve beynin hasar alması, başta bellek hücrelerinde oksijensizliğe ilişkin göze hasarı önce 4 dakikada başlar. 6 dakikadan sonraları bu hasar artmaya bitmeme ederek 10 dakikada arka dönüşümsüz duruma gelir. Bu sebepten dolayı cankurtaran yahut hevesli takımlar gelene kadar, size yardım edebilecek şahıslar yanınızdaki şahıslar olmalı” dedi.
“Solunumunun olup olmadığını hızlıca değerlendirdikten sonraları solunumu sıfır hastaya ihtisas masajına başlayabiliriz”
Hasta/yaralı ferdin ilk önce zihin kontrolü yapılmalıdır. Seslendiğimizde yahut dokunduğumuzda bizlere yanıt vermeyen hastaya ağrılı ihtar verdiğimizde de yanıt yok ise elden 112'yi aramalıyız yahut arayacak bambaşka birisi var ise doğrudan emir verip 112 çabuk sistemi harekete geçirmeliyiz. Hastanın/yaralının şah damarından meyil bakmayı biliyorsak meyil göre nabzı sıfır hastaya elden ihtisas masajına başlamalıyız. Bize yanıt vermeyen bilinci gizli hasta/yaralıda meyil bakmayı bilmiyorsak yahut meyil baktık lakin emniyetli olamadıysak ve iklim yolu kapanmış değilse solunumunun olup olmadığını hızlıca değerlendirdikten sonraları solunumu sıfır hastaya ihtisas masajına başlayabiliriz” biçiminde önce karışma başlangıcını anlattı.
Kalp masajı kesinlikle olmalı
Esin, ihtisas masajına ne derece er başlanırsa ahiret yolculuğu ve hastalıklı kalma payı o derece azalacaktır niteleyerek ihtisas masajının kesinlikle yapılacağını aktardığı bilgilendirmelere şu halde bitmeme etti:
“Kalp masajına aceleci ve er gelmek fazla önemli. Erkenden başlanan ihtisas masajı cankurtaran gelene derece içki dolaşımını ve beynin oksijensiz kalmasını engellemiş olur. Bu gestalt bellek hücrelerinin hasarını azaltarak ahiret yolculuğu ve hastalıklı kalmayı en organ indirir.
Göğsün mükemmel ortasına el ayamızı koyarak fevk üstüne üstlük ellerimizi kenetliyoruz. Hiç kıpırdamadan toprak kelimesi kelimesine ve kollarımız dik, 90 derecelik köşe olacak halde göğsün mükemmel ölçülü kemiği dair kalbe cendere uyguluyoruz.”
2 çağ süresince kesintisiz ihtisas masajı ve renksiz ita bitmeme etmeli
30 kat ihtisas masajı derhal sonra hastanın şen renksiz almasını gelmek düşüncesince giriş geri- lafazanlık mafevk konumu verdiğimiz hastaya 2 kat de renksiz vermemizi kail Esin, “Derin renksiz alıp, burnunu elimizle kapattığımız hastanın ağzından dudak kanalıyla 2 kat renksiz veriyoruz ve on paralık boşluk vermeden gene ihtisas masajına geçiyoruz. 2 çağ süresince ara vermeden bu döngüyü birlikte dakikada 100-120 edisyon olacak halde bitmeme ettiriyoruz. 2 çağ sonraları ihtisas ve solunumu arama ediyoruz. Eğer hastada hala ihtisas atışı ve teneffüs yok ise uygulamaya cankurtaran gelene derece bitmeme ediyoruz” dedi.
Kapalı bulunan dudak açılmaya çalışılmamalı, dilin geriye kaçmasını engel olmak düşüncesince giriş arka lafazanlık mafevk konumu uygulanmalı
Genellikle kendinde sıfır hastaların gizli bulunan ağzının açılarak dilinin boğaza savuşma ihtimalinin düşünülmesinin hata bulunduğunu bunun hesabına “baş geri- lafazanlık yukarı” pozisyonunun kifayetli bulunduğu dair uyarıda mevcut Esin, “Solunumu değerlendirirken şu halde birlikte hata infaz yapılıyor; nedense herkes dilin geriye akıllıcasına kaçtığını organize ettiği düşüncesince elden dili yukarıya çekip hariç çıkarmaya çalışıyor. Bu sebeple elini hastanın ağzına sokarak dili yakalayıp hariç çekmeye çalışıyorlar. Bu tutum hastaya dokunca verebilir, yaralanma ve kanamaya, diş kırıklarına etmen olabilir. Hasta/yaralının ağzında gözle görülmekte birlikte bilinçlilik var ise elimizle zorlamadan alabiliriz. Kalp masajı derece ehemmiyetli bulunan giriş geri-çene mafevk konumu verdiğinizde doğrusu gönül kökü mafevk akıllıcasına kalkacağı düşüncesince renksiz şeklini tıkamayacaktır” ifadelerini kullandı.
Kalp atışı ve teneffüs gelirse koma pozisyonunda ambulansın gelmesi beklenmeli. Peki, koma konumu kesinlikle verilir
Hastaya meri önce yardım ve ihtisas masajı sonrası ihtisas atışının ve solunumun gene arka gelmesiyle hastanın koma konumuna getirilmesini ve bu halde ambulansın beklenmesini kail Esin, hastanın başına üstünlük meydana getirecek birlikte şeyin koyulmaması icap ettiğini de hatırlattı. Esin, “Solunumu sıfır yahut karışma ile ihtisas ve solunumu arka mevrut hastalarda hastanın başının dibine faziletkâr birlikte şeylerin (yastık gibi) konması, teneffüs açısından yanlıştır. Bunun hesabına ‘dolaşımı ve solunumu' bulunan hastalarda ‘koma pozisyonu-iyileşme pozisyonu' dediğimiz konum vererek ambulansı durmak ve kesif pıtrak hasta/yaralının solunumunu da arama geçirmek gerekir. Herhangi birlikte muhik kırık-çıkık-burkulması sıfır hasta/yaralıya koma pozisyonunu verirken hastanın alttaki duracak kolu yukarıya akıllıcasına uzatılmalı, gayrı kolu lafazanlık dibine yerleştirilmelidir. Yine lafazanlık dibine yerleştirdiğimiz kolunun tarafındaki bacağı da az buçuk kıvırıp, dal ve kaide kemiğinden destekleyerek kolunu mafevk akıllıcasına uzattığımız tarafa akıllıcasına hasta/yaralıyı taraf çevirmeliyiz. Bu konum hastanın kusması muhik salya-salgısının renksiz zımnında ve akciğerlerine kaçmasını engelleyecektir.
“Kanama muhik baskıya ara vermemeliyiz”
Son kendisine nezif kontrolü dair da bilgilendirmelerde mevcut Esin laflarını şu halde sonlandırdı:
“Kanama durumlarında da kanamanın dair cendere uygulandıktan sonraları genel anlamda ‘kanama bitmeme ediyor mu yok ise durdu mu acaba' sanarak cendere malzemesi kaldırılıp yaraya bakılıyor. Oysa yapılması gereken ‘ cendere meydana getirilen materyal fazla kanamadan çevre içki dolduysa baskıya ara vermeden ve içki ergin bulunan materyal deri üstünden çekilmeden dair ikinci birlikte ak pak çaput eklendikten sonraları baskılamaya bitmeme etmektir. Bu baskıyla bu arada kanayan organ ihtisas düzeyinden yukarıda epilepsi çabuk desteğe başvurulmalıdır.”
(ŞCG-BA-Y)
