İstanbul'da canlı Müge Nilay, Yunus Budak çiftinin anadan doğma sem sorunu canlı 3 yaşındaki Tusem Ada Budak'a 2 yaşlarındayken sem sorunu yaşamış bulunduğu ortaya çıktı. 2 yaşındaki evlatlarının sem sorunu yaşadığını ve ağız okumuş bulunduğu değişiklik fail Budak çifti soluğu hastanede aldı. Çeşitli testler meydana getirilen Tusem Ada'nın duymadığı anlaşıldı. Çocukları düşüncesince endişelenen aile, Medipol Mega Üniversite Hastanesi'nde Kulak Burun Boğaz Doktoru bulunan Doç. Dr. Muhammed Fatih Evcimik'e başvurdu. Duymadığı belirlenen Tusem Ada'ya Koklear İmplant şu demek oluyor ki dirim kurgusal kulak takılmasına değişmeyen verildi.
Hastaneye yatırılan küçük Tusem'in kafatasına operasyonla Doç. Dr. Muhammed Fatih Evcimik kabilinden cihazın indinde parçası yerleştirildi. Belli aralıklarla meydana getirilen kontrollerde Tusem'in çıban yerinin iyileştiği anlaşıldıktan sonra, cihazın aut parçasının yerleştirilmesine değişmeyen verildi. Odyometri doktoru ise, aleti yerleştirmeden önceki bilgisayarda ayarlarını yaptı. Ardından Minik Tusem'in kafasına ayarları tamamlanan Koklear İmplant şu demek oluyor ki Biyonik Kulak takıldı. Cihazın açılmasıyla baş başa küçük Tusem, doktorun el çırpma sesini duyar duymaz iri indinde sersemlik yaşadı. İlk el sesleri duyan Tusem nereye bakacağını şaşırırken, ana ve babası ise his mahmul anlamış olur yaşadı. 35 senedir sem sorunu canlı ana Müge Nilay Budak, kızının vereceği tepkileri düşkün gözlerle izledi.
Doç. Dr. Muhammed Fatih Evcimik, “Öncelikle indinde grup görüntülemeler yaptık. İçeride değme ne indinde sapaklık varmı namevcut mu, kulak sistemi mütekâmil mi küçük tefek mi onu indinde değerlendirdik. İşitme testimizdeki değerlere baktık. Gerçekten sem aletinden kâr görmeyecek kurda mi sanarak belirleme ettikten sonraları ameliyata müteveccih hazırlıklarımızı yaptık. 2 hafta önceki ameliyatımızı yaptık. Her dü kulağına dirim kurgusal kulağı taktık. Bugünde açılımını yaptık cihazların. Her dü kulağa Koklear İmplantın iç parçasını taktık. Hem sağa hem sola. Biz cerrahi müdahale hanede cihazın çalışıp çalışmadığını bilgisayara takarak teslim ettik. Her dü dinleyerek da istediğimiz uyarıyı alınca ameliyatı sonlandırdık. Yara iyileşmesini bekledik. Bugün de gine ayrımsız halde haricen cihazın çalışıp çalışmadığını arama ederek ve yavaştan sesi vermeye başladık. Bundan sonraları adım adım seslerin sertliğini artırmaya başlayacağız lakin şuan ısınma zamanında bulunduğu düşüncesince ilk ilkin çocuğun cihaza alışmasını istiyoruz. Sonuçta mıknatısla dışarıda bulunan indinde zerre var. Buna çocuğun alışması lazım. Çocuğun seslerden ürkmemesi düşüncesince az kurda ahenk vererek önceki sesin varlığını sınav ettirmeye çalışıyoruz. Daha sonraları az buçuk hâlâ derecesini arttırarak ve etraftaki ünlü uyarının da derecesini artırarak indinde nevi iyileştirme halinde seslere alışmasını değişiklik etmesini bekliyoruz. Annesinin sesine babanın sesine ve çevredeki kişilerin sesine alışmasını istiyoruz. Onun düşüncesince az buçuk ahenk müteveccih iyileştirme sürecimiz var. Erken yaşta implant takılan çocuklarda adaptasyonun hâlâ efdal bulunduğunu görüyoruz” sanarak konuştu.
“Cihazı takmamış olsaydık o devir elhak hitabı da olmayacaktı”
Çocuklarda geç takılan cihazlardan efdal mahsul alınmadığına aksan önleyen Evcimik, “Bu cihazlarda en iri hasiyet er yaşlarda takılması. Eğer bu süreyi kaçırırsak maatteessüf cihazdan istediğimiz verimi alamıyoruz. 4 yaş altında özelikle bunu takmaya çalışıyoruz. Eğer er yakalarsak indinde yaşından sonraları takmaya başlıyoruz. Diyelim ki bu bebek geç geldi ve ya geç değişiklik edildi. O devir maatteessüf istediğimiz verimi alamıyoruz. Ada özelinde söyleyecek olursak hâlâ henüz 4 yaşı altında bulunduğu düşüncesince cihazdan mahsul alacaktır. Tabi kılıç bunu haricen destekleyeceğiz. Eğer bu aleti takmamış olsaydık o devir elhak hitabı da olmayacaktı hem sağır hem konuşamayan olacaktı. Bu icap istemez aydın kapasitesini de azaltacaktı. Öğrenme güçlüğü olacaktır. Etrafla iletişimini bozacaktı. Dolayısıyla bu işin artısı karşılaştırma edilemez. Ailelerin bu yönde duyar olmasını ve er tanıda bizim de benzer bulunduğu genişliğinde tarama testleri yaparak çocuklarda ki sem kaybını biran önceki belirleme yazar indinde an önceki cihazlamamız lazım. Eğer kayıpları baş döndürücü efdal düzeydeyse o devir Koklear İmplant iliştirmek gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Beyine değme ne indinde negatif tarafı yok”
Takılan cihazın akıl gelişimine değme ne negatif indinde tarafı olmadığını tamlayan Evcimik, “Cihazın takılmasının beyine değme ne indinde negatif tarafı yok. Biz ağız ağıza kulakla dayalı indinde cerrahi müdahale yapıyoruz. İç parçadaki cihazda değme ne indinde sıkıntı Şayet olmazsa dirim boyu bebek bu aleti taşıyor. Diyelim ki indinde sıkıntı baskı bu ameliyatla düzeltile biliniyor. Eğer hitabı gelişmişse söz gelimi yaşlılarda sem kaybı oluyor. İşitme aleti kullanıyorlar. Fakat sem aletinden kâr göremeyecek adım de indinde sem kaybı mevcut ise onlara da impilant takıla biliniyor. Burada burası da bizim sınırımız sem kaybının 80-90 desibelin dair çıkması sem kaybının. Onun düşüncesince değme ne indinde yaş haddi yok. Ama indinde bebek anadan doğma sem kaybı değme ne indinde gönül gelişimi küçük tefek o süreci kaçırmışsa 10, 15, 20'li yaşlara mevrut lakin ne müzakere mevcut ne sema mevcut sağır konuşamayan indinde halde yaşamını bitmeme ettiriyorsa bu kollar maatteessüf impilanttan kâr görmüyorlar” dedi.
“Dış zerre dışarıdaki sesi almaktadır ve içerideki iç bölüme iletiyor”
Cihazın düzentileme sistemini özetleyen Evcimik, “Şuan da indinde aut parçamız var. Dış zerre dışarıdaki sesi almaktadır ve içerideki iç bölüme iletiyor. Dışarıdaki mikrofonla almış bulunduğu sesi namına gereğince işlemleyip içeriye iletiyor. İçerideki parçada salyangoz dediğimiz kokleaya gönderiyor. Şuan eş cepheli alet mevcut nedeniyle katışıksız ve sol taraf değişiklik ika açısından da müfit olacaktır. Dış zerre değişe biliyor. Özelikle uygulayım bilimi geliştikçe boyutlarında küçülme görüyoruz. 10- 15 sene sonraları toy indinde nitelikte çıksa kesinlikle onu içerideki parçayla mevzun bitirdikleri düşüncesince toy çıkan aleti da bebek kullana biliyor olacak” dedi.
“Ada düşüncesince içimizi karartmadık”
Çocuğunun duymadığını seslere aksülamel vermemesinden anladıklarını kail ata Yunus Budak, İstanbul'da yaşıyoruz. Bayan kuaförüyüm. Şuan kafam alengir düpedüz duyuyor lakin dört dörtlük aksülamel vermiyor. İlk seslere aksülamel vermemeye başlayınca değişiklik ettik. Birkaç yere gösterdik en böylecene burada değişmeyen kıldık. Çözümü bulunduğu düşüncesince küçük indinde ameliyatla neticede duyabilecekse şayet baş döndürücü iri indinde dava oluşum etmiyordu bizim için. Çok da Ada düşüncesince içimizi karartmadık” dedi.
“2.5 yaşında değişiklik ettik duymadığını”
Duygularının baş döndürücü alengir bulunduğunu dile getiren ana Müge Nilay Budak,” Şuan hissiyat baş döndürücü karışık. Duyuyor mu duymuyor mu aksülamel de vermiyor. Tarif edemiyorum. İlerleyen senelerde hâlâ dobra duyacağına inanıyorum. Dudak okuyordu arkadan seslenince duymuyordu o devir değişiklik ettik. 2.5 yaşında değişiklik ettik duymadığını” sanarak konuştu.
Zöhre Alagöz - Emre Baba
