Erzincan
Sovyetler Birliği döneminde, 77 yıl evvela Ahıska'dan sürgün edilen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla, Ukrayna'dan kafileler şeklinde getirilerek Erzincan'ın Üzümlü ilçesine yerleştirilen Ahıska Türkleri, 6 senedir öz ülkelerinde tradisyon göreneklerine gereğince hayatlarını sürdürmenin mutluluğunu yaşıyor.
Sovyetler Birliğince 14 Kasım 1944'de, Gürcistan'ın Ahıska alanından sürgün edilen Ahıska Türkleri sonuç kendisine yaşadıkları Ukrayna'dan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın direktifiyle Aralık 2015'te Türkiye'ye getirilmeye başlandı. Kafileler şeklinde Türkiye'ye getirilen ailelerden birlikte kısmı Erzincan'ın Üzümlü ilçesindeki 4 mahallede kendileri düşüncesince yaptırılan TOKİ konutlarına yerleştirildi.
Ukrayna'dan hemen zatî eşyasını getirebilen Ahıska Türkleri'nin yerleştirildikleri evlerdeki umum eşyası ve başka gereksinimleri talih kabilinden karşılandı.
%2Fahiskaturkleri1.jpg)
İlçedeki TOKİ konutlarında eğleşme fail 595 aileden oluşan 2 bin 730 Ahıska Türkü, dirlik içre yaşadıkları öz ülkelerinde tradisyon ve göreneklerini de sürdürüyor.
Türkiye'de örf, adet, tradisyon ve göreneklerini aksatmadan canlı Ahıska Türkleri'nde dünkü evlenmiş gelin, evine evvel mevrut misafirlerini gelinliğiyle nazikâne karşılıyor. "Temen (Saygı)" ismi sunulan bu tradisyon çerçevesinde eve mevrut misafirin uğrunda dizlerinin üzerinde eğilen kadın arkası sıra odaya tahsil edilen misafire yerel yemeklerinden "hinkal" pişirip ayrışık ikramlarda bulunuyor. Gelin ikramların servis edilmesi esnasında girmiş olduğu odadan gene misafire hürmet açıklamak neredeyse sırtını dönmeden çıkıyor.
Ahıska Türkleri, baharın gelişini kutlulamak ve bereket bünyesinde birlikte yıl kılmak düşüncesince ise geleneklerine gereğince inşası kestirmece 1 hafta devam eden "sümelek" tatlısı yapmış olup mihman ve komşularına ağırlama ediyor.
Düğünde gelinin beline atlatmak bağlayan Ahıska Türkleri, kadın eve geldikten sonradan da bebeği olsun sanarak kucağına bebek oturtuyor.
Türkiye'de yaşayanlarla nice geleneği örtüşen Ahıska Türkleri, senelerdir ayrı kaldıkları ülkelerinde tradisyon görenekleri eşliğinde yaşamı sürdürmenin ve ibadetlerini de ferah ferah yapmanın mutluluğunu yaşıyor.
Sürgünün şahidi Fatime nine, o yılları yaş içre anlattı
Sürgün yıllarını unutamayan ve bu ateş vakaya 14 yaşlarında şahitlik fail 91 yaşındaki 5 bebek anası Fatime Ahmet, AA muhabirine, sürgün yıllarını gözyaşları içre anlattı.
%2Fahiskaturkleri2.jpg)
Fatime Ahmet, 1944'te köylerine mevrut Sovyetler Birliği askerlerinin dü ahit bünyesinde köyü ayrılma etmelerini istediğini, askerlerin çıkarlarını evlerinden çıkartıp birlikte bölgede toplayıp arkası sıra katar istasyonuna götürdüğünü söyledi.
Bindirildikleri vagonlarda kestirmece birlikte ay trenle gezi yaptıklarını aktaran Ahmet, "Sürgün yıllarında birlikte ay trenle kere geldik, ölülerimizi suya attılar, onlara eş çıkamadık. 6 yıl evvela vatanımıza geldik, Allah razı olsun bizlere eş çıktılar. Şimdiye derece sahibimiz yoktu, demincek eş çıkanımız var." dedi.
Trenle Özbekistan'a gittiklerini ve burada derinlemesine müddet yaşadıklarını özetleyen Ahmet, Özbeklerin az da olsa çıkarlarını sahiplendiklerini dile getirdi.
Ahmet, henüz sonradan gittikleri Ukrayna'dan Türkiye'ye getirilmelerinde alın teri dökenlere afsun ederek, "Kim bizi buraya getirdiyse Allah onlardan razı olsun, ana babalarına yağmur olsun. Bizim yurdumuz burasıdır. Cumhurbaşkanımız Erdoğan esen olsun, Allah onu başımızdan az etmesin." dedi.
"Sürgün dargın şita vaktindeydi, trende açlıktan, susuzluktan ölen aşırı olmuş"
73 yaşındaki Kahraman Sefer ise Özbekistan'da doğup büyüdüğünü belirterek, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Sürgün yıllarında birlikte tün askerler gelmiş, 2 ahit müsaade vermişler ve büyüklerimizi evlerinden çıkarmışlar. O devir 'Sizi değişik yere götüreceğiz, Almanlar geliyor, sizi buradan çıkartacağız, gene arka geleceksiniz.' sanarak büyüklerimizi kandırmışlar. O devir adamların bütünü savaşta, kadınlar, yaşlılar ve kollar köyde kalmış. Herkesi birlikte bölgeye toplamışlar, otomobillerle götürüp ağırlık trenlerine yüklemişler. Sürgün dargın şita vaktindeydi, trende açlıktan, susuzluktan ölen aşırı olmuş. Ölenleri trenden alçak atıyorlarmış. Gömmeye güçlü müsaade vermiyorlarmış. Çok milletimiz yolda kırılmış."
Sürgün sonrası ailesinin Özbekistan'a yerleştiğini ve eşya bulamadıkları düşüncesince ağır eyyam geçirdiklerini kail Sefer, Ukrayna'dayken seslerini duyan Erdoğan'a teşekkürname ederek, "Cumhurbaşkanımız Erdoğan sesimizi işitti, bizleri Ukrayna'dan alıp Türkiye'ye getirdi. Adetlerimizi, geleneklerimizi, düğünlerimizi bire birlikte halde burada bitmeme ettiriyoruz. Allah'a şükür evlerimiz var, Allah Türk devletinden razı olsun, bizlere dobra evler verdi." dedi.
%2Fahiskaturkleri3.jpg)
Ahıska Türkleri şehremaneti divan üyesi ve kocabaşı oldu
Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) Erzincan Temsilcisi Vahit Mirza, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın direktifiyle 2015'in ara ayında geldikleri Türkiye'de Erzincan halkının çıkarlarını bağrına bastığını vurguladı.
Üzümlü halkıyla bütünleştiklerini, Ahıska Türkü 4 ferdin mahalle muhtarı, kendisinin ise Üzümlü Belediye Meclis Üyesi bulunduğunu kail Mirza, "Allah Erzincan ve kaymakamlık halkından razı olsun. Burada tek yabancılık hissetmedik, bizi bağırlarına bastılar, birlikte sunum ekmeklerini bizimle paylaştılar, abi karındaş olup yaşamlarımızı sürdürüyoruz. Milletimize, devletimize fariza etmeye bitmeme etmekteyiz. Burada dilimiz de dinimiz de bir, onun düşüncesince Türkiye'de 6 senedir tek yabancılık hissetmedik, kişi örf adetlerimizi yaşıyoruz, düğünlerimizi yapıyoruz, yerel giysilerimizi giyiyoruz." sanarak konuştu.
"Babam 'vatanım' deyip ağlaya ağlaya öldü, Türkiye'miz mevcut olsun"
Üzümlü ilçesindeki Ahıska Türkü aileler, sürgünde yaşamıni yitiren yakınları düşüncesince veladet okutup tradisyon ve göreneklerine akıllıca halde şerbet ağırlama edilip yemekler dağıttı.
Kur'an-ı Kerim ve Mevlid-i Şerif okuyup sürgünde ölüm fail yakınlarını andıklarını kail Anise Muhammedli, kendilerine eş çıkan Erdoğan'a teşekkürname etti.
Muhammedli, "Babam 'Vatanım' deyip ağlaya ağlaya öldü. Onlar bu günleri göremedi, bizlere bu haset gösterenlere Allah derinlemesine yaşam versin. Türkiye'miz mevcut olsun." dedi.
Artık dünyanın nice durumunda tanındıklarını ve gururla Türk olduklarını söylediklerini aktaran Muhammedli, "Orta Asya'da 'Türk'üz' diyemiyorduk, Türk'üz sanarak bizlere değme nesne diyorlardı. Orada da dilimizi, dinimizi, namusumuzu yitirmedik. Biz Müslümanız, Türk'üz, bu Türkiye'nin vatandaşıyız. Kız alıp veriyoruz, fakat Özbekistan'da, Ukrayna'da kızımızı vermiyorduk." dedi.
Üzümlü Yunus Emre Mahallesi Muhtarı Elmira Elisegil de "Sürgünde ölüm fail geçmişimize Allah yağmur eylesin. Onların ruhu düşüncesince veladet okutuyoruz, anadan görme yemeklerimizi yapmış olup dualar sonrası yiyoruz. Allah hiç kimseye birlikte henüz bu sürgünü yaşatmasın. Türkiye'de anadan görme eksiksiz adetlerimiz yaşatmaya bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.
