Ankara
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, 2013-2014 Siber Güvenlik Eylem Planı kapsamında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinesinde planlı Siber Güvenlik Kurulu kararlarıyla kurulan Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının (TİB) kapatılması sonrası Ağustos 2016'da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanlığına aracısız bağlandı.
"Türkiye'nin siber kalesi" namına vasıflandırılan USOM, abuhava genelinde siber düzenlilik anlayışını geliştirmek, siber tehditleri engel sürdürmek amacıyla alarm, ikaz ve sesli ilan faaliyetleri yürütmek, ciddi hallerde durumunda karışma ekipleriyle olayın kontrolünü ele kabul etmek ve siber vakalara müdahalede millî koordinasyonu iletmek amacıyla faaliyetlerini sürdürüyor.
Türkiye, siber düzenlilik dalında planlı bu icraat sonucu, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Global Siber Güvenlik Endeksi'nde yükselişini sürdürüyor. Ülke, bu sene piyasaya sürülen akıbet tutanağa göre, müşterek esbak deyiş zamanına nazaran evren genelinde 9 esna terfian 11'inci sıraya, Avrupa'da ise 6'ncı sıraya çıktı.
USOM içerisinde 4 anne izlence üstünden planlı siber düzenlilik faaliyetleri "kapasite inşası", "hızlı belirleme ve önleme sistemlerinin geliştirilmesi", "tehdit istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı" ile "kritik altyapıların korunması" başlıkları altında nice projeden oluşuyor.
"Siber Yıldız" yarışmalarıyla kabiliyet keşfi
BTK kabilinden Türkiye'deki teknolojiye yatkınlığı yukarı kurda mevcut gençlerdeki potansiyeli açığa çıkararak bilirkişi ihtiyacının karşılanmasına müteveccih ekonomik "Siber Yıldız-Bayrağı Yakala (Capture the Flag)" yarışmasının üçüncüsü Aralık 2020'de gerçekleştirildi.
Böylece siber güvenliğe âşıklı ergenlerde farkındalık uyandırılarak, becerikli uzmanların tespitine müteveccih ehemmiyetli adımlar atıldı.
FETİH Siber Talimhane'de hususi eğitimler
Ülkenin gereksinim duyan siber düzenlilik uzmanlarının tespiti ve yetiştirilmesine müteveccih FETİH Siber Talimhane Projesi ile kılgısal siber düzenlilik yetişek laboratuvarı altyapısı emekleri USOM içerisinde tamamlandı.
Fetih Siber Talimhane'de, "Siber Yıldız" yarışmalarında belli başlı başarıyı ele geçiren gençlere laboratuvar eğitimleri veriliyor. Söz konusu eğitimler değişik gruplara müteveccih namına bitmeme ediyor.
Tatbikatlarla "siber düzenlilik duvarı" güçlendiriliyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonunda 2011'den buyana 5 millî ve 2 arsıulusal siber düzenlilik tatbikatı gerçekleştirildi.
Son olarak, Bakanlık ile BTK iş birliğiyle ekonomik Ulusal Siber Kalkan 2021 Tatbikatı, 12-13 Ekim'de Ankara'da yapıldı. Tatbikatta 36 amme kurumundan 135 murahhas müheyya bulundu.
Hızlı belirleme ve er karışma sistemleri devrede
USOM içerisinde planlı icraat ve geliştirilen projelerle siber tehditlerin en aceleci halde belirleme edilerek alarm/uyarı çoğaltma ve engellemeye müteveccih teknolojik tedbirlerin katılması amaçlanıyor.
Çalışmalar kapsamında, ağız ağıza kurumsal iç kaynaklarla geliştirilen AVCI, AZAD, KASIRGA, ATMACA ve KULE projeleri millî siber güvenliğine ehemmiyetli katkılar sağladı.
AVCI uygulamasıyla dokuncalı yazılım sıvanmış sistemlerin ve kumanda arama merkezlerinin tespiti gerçekleştiriliyor. AZAD uygulamasıyla araba öğrenmesi ve bireşimli zeka olanakları kullanılarak "botnet"lere karışma bulunan kul bilgisayarların belirlenmesine müteveccih icraat yapılıyor.
Başta ciddi amme kurumları ile ciddi altyapılar kazanmak kıl payı ülkenin internete belirgin kaynaklarına bağlı arıklık taraması ve izlev sürekliliğinin sağlanmasına müteveccih izlem faaliyetleri ise KASIRGA Projesi ile sürdürülüyor.
KASIRGA ile bütünleşmiş namına devim bilimi ve iç insanoğlu kaynağıyla geliştirilen ATMACA Projesi ile toplamda 16 milyon IP adresinin gelişigüzel bir tanesi düşüncesince derneşik namına meydana getirilen kontrollerle zafiyete ilgilendiren riskler proaktif halde engelleniyor.
Yerli ve ulusal KULE yazılımıyla henüz aceleci müdahale
Verilerin bilirkişi analistler kabilinden henüz dişi yönetilmesi ve belirleme edilen siber düzenlilik eksikliklerine bağlı bilgilerin dayalı taraflara henüz aceleci ulaştırılması düşüncesince yerel ve ulusal KULE yazılımı geliştirildi.
USOM gözetiminde meydana gelen siber güvelik faaliyetleri kapsamında münteha teşrin başına derece 27 bin 408 dokuncalı bağlanak belirleme edildi, 8 bin 841 resmi siber düzenlilik açığı yazısı gönderildi, 878 düzenlilik bildirimi yapıldı.
Kritik altyapılara esirgeme kalkanı
USOM, özellikle ciddi altyapıların korunması kazanmak üzere, ülkenin siber güvenliğinin sağlanması için, dokuncalı yazılım analizi, sayısal yük inceleme, servis izleme, dokuncalı bağlanak tespiti sızdırılmış testleri, alarm üretme, ikaz ve sesli ilan yayınlama faaliyetlerini akıcı sürdürüyor.
BTK içerisinde kurulum emek vermesi tamamlanan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi ile USOM ve operatörler arasındaki iş ve işlemlerin 7/24 akıcı namına izlenebilmesi ve gerekmesi biçiminde aksiyonların devir kaybetmeksizin alınmasına olanak sağlandı.
Siber Güvenlik Operasyon Merkezi faaliyetlerinin devim bilimi ve dişi yürütülmesi amacıyla en dünkü teknolojiler kullanılarak enfrastrüktür kurulum emekleri tamamlandı, değişik kaynaklardan mevrut veriler konsolide edilerek görselleştirildi ve bu amaçla izlem ekranları kuruldu.
En akıbet teknolojiler kullanılarak açılan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrifiyle 10 Şubat 2020'de hizmete alınmıştı.
Tehdit istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı
Siber yıldırma istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı dair millî ve arsıulusal paydaşlarıyla koordinasyonu sağlayıcı USOM, aceleci belirleme ve er karışma olanaklarıyla siber tehditlere erinç mücadeleyi sürdürüyor.
İnternet aktörleri, arsıulusal kuruluşlar, adli makamlar, araştırı merkezleri ve üniversiteler, hususi kesim derece paydaşlarla eş güdüm içre cereyan fail USOM, bire müşterek vakitte arsıulusal bölgede ülkenin değini noktası olma vazifesini de ödeme ediyor.
Ulusal Mobil Uyarı Sistemi geliştirildi
Afet, aceleci ahval ile amme düzenine, ulusal güvenliğe ve millî siber güvenliğe yıldırma oluşturabilecek hallerde kamuoyuna lüzumlu duyuruların yapılması, uyarıların ve yönlendirmelerin en endamsız müddette enli kitlelere ulaştırılması dirimlik ehemmiyet sunma ediyor.
Bu amaçla dayalı amme kasıntı ve kurumlarının kendilerine maruz fariza ve sorumluluklar çerçevesinde yapmaları müstelzim bildirimlerin coğrafi namına belli başlı bölgelerdeki insanlara taşınabilir cihazlar üstünden iletilmesi evren genelinde çoğunlukla yeğleme edilen formül namına ortaya çıkıyor.
Türkiye'de de lüzumlu hallerde kullanılmak kıl payı millî taşınabilir ikaz sisteminin kurulması ve işletilmesinde yarar düşünüş edilirken, mevzuyla dayalı uygulayım enfrastrüktür BTK ve işletmecilerce geliştirildi.
Elektronik enformasyon güvenliği düzenlemeleri ve denetimleri
Elektronik enformasyon sektöründe çalışkanlık yayınlayan işletmeciler kabilinden lağım döşemi ve bilgelik güvenliğinin sağlanmasına müteveccih namına katılması müstelzim tedbirlerin tanımlandığı Elektronik Haberleşme Sektöründe Şebeke ve Bilgi Güvenliği Yönetmeliği kapsamında işletmeciler siber saldırılara erinç lüzumlu önlemleri kabul etmek ve iş sürekliliği planlarını yapmakla işyar kılındı.
Sistemlerin yedekliğinin sağlanması, fiziki düzenlilik ve personel güvenilirliğine bağlı ayrıntılı ahkâm de tanımlandı.
BTK tarafından, bu düzenlemenin gereklerinin adına getirilip getirilmediği akıbet devirde artırılan ekonomik ve müsrif denetimlerle arama ediliyor.
