Ankara
TÜBİTAK'tan meydana getirilen açıklamaya göre, Türkiye'nin arsıulusal ölçekteki evrene oluşturulan penceresi TUG, 25 senedir kaşiflik vazifesini sürdürüyor.
1980'li senelerde Türkiye coğrafyasında meydana getirilen rasathane toprak tarzı emek harcamaları sonrasında belirlenen bu bölge, evren ölçeğinde gözlemevleriyle karşılaştırılabilecek ölçüde hava kalitesine erbap bulunuyor.
TÜBİTAK'ın destekleriyle ortaya çıkarılan önce millî araştırı kurumlarından bir tanesi bulunan TUG, mevki rasathane kendisine görev veriyor.
TUG, 25 senedir meydana getirdiği icraat ve edinmiş olduğu deneyimlerle sayımsız başarıya imza atarak Türkiye'de ve dünyada doğruluk etmiş olduğu noktayı aldı. TUG'un önce teleskopu bulunan 40 santim yetenekli T40 teleskopunda önce kudret Ocak 1997'de makbuz ve gözlemevinde ilmî gözlemler başladı. Hemen arkası sıra TUG'un önce dürme ait makalesi yayımlandı.
Dört canlı teleskopla gözlem
Yılda sayı farkı 220 geceleyin rasat yapılabilecek derecede dobra atmosferik koşullara erbap TUG Bakırlıtepe Yerleşkesi'nde çağ bakımından araştırmacıların hizmetinde canlı dört rasatçı toprak alıyor.
1,5 metrelik en iri gözgü yetenekli optikçi rasatçı bulunan RTT150 teleskobuyla Ağustos 2000'de önce kuzey gözlemleri yapıldı. Bu neticeler 2001 senesinde eş makaleyle bilgelik hayatına duyuruldu.
Şimdiye derece ırak gökadalar, ötegezegenler, ışıksız madde, ışıksız enerji, gama ışını patlamaları ve Dünya'ya benzeyen sabık asteroitlerin takip edeni kabil gündeş mevzularda sağlam aşırı tayfsal ve fotometrik (ışıkölçüm) gözlemsel araştırı projesi üretildi.
2020'den itibaren toy müşterek amaç üstüne alan bu teleskopla Almanya ve Rusya iş donanmasında 13 Temmuz 2019'da fırlatılan ve hepsi gökyüzünü X ışınlarıyla tarayacak bulunan SRG (Spectrum Röntgen Gamma) uydusunun toprak tabanlı dayanaklık etmek gözlemleri ve keşfettiği toy kaynakların optikçi bölgedeki gözlemleri yapılmaya başlandı.
Türkiye'deki önce robotik rasatçı kendisine kurulan 0,4 m. gözgü yetenekli ROTSE III-d teleskobu ise 2004'ten bugüne gama ışını patlamalarının strateji teleskobu kendisine çalışıyor. Avustralya, Afrika, Amerika, Avrupa kıtalarına müesses 4 robotik teleskoptan bir tanesi bulunan ROTSE III-d, TUG'da görev vermeye bitmeme ediyor.
Bir m. gözgü yetenekli T100 teleskobu, başta degaje bölgede aşırı nitelik ışıkölçüm yahut pozisyon tespit (astrometri) gayeli gözlemlerde kullanılmak az daha yaptırıldı. 2-8 Eylül 2009'da kurulan T100 teleskobunda önce kudret 7 Ekim 2009 gecesi alındı. T100 teleskobunda ilmî rasat planlarına Ekim 2010'da başlandı. Güneş sistemi haricinde planet muayeneleri (ötegezegenler) ve Dünya'ya yakın göktaşlarının izlenmesi kabil gündeş konulardaki araştırı projeleri bu teleskopla yürütülüyor.
60 santim gözgü yetenekli robotik kendisine çalıştırılan T60 teleskopu, derinliğine dönemli mütebeddil yıldızların ışıkölçüm niteliklerini ve derinliğine dönemli koşa yıldızların fiziki niteliklerini dikizlemek amacıyla kullanılıyor. Eylül 2008'de kurulan T60 teleskopunda CCD kamerayla önce kudret 5 Eylül 2008 gecesi alındı. Bu teleskopla ilmî rasat projeleri ise Ağustos 2010 zamanında başlatıldı.
TUG'da bugüne derece 500 plan yürütüldü. 1998 ile 2022 yılları ortada ise 450 yazı yayımlandı.
Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi'ndeki TUG dümen binası bahçesinde 2009’da Bilim ve Toplum Merkezi'nde (BİTOM) 35 santim gözgü yetenekli birlik hudayinabit rasatçı kuruldu. Bu rasatçı hava meraklılarına ve öğrencilere parasız görev veriyor. Üzerinde mevcut Güneş teleskopu ile Güneş lekeleri ve öbür etkinliklerin izlendiği teleskoptan uyduların takip edeni düşüncesince de yararlanılıyor.
Gökyüzü rasat etkinlikleri 24 senedir yapılıyor
TUG'un imzası niteliğindeki hava rasat etkinlikleri 1998'de başladı. Başlangıçta, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi elan sonraları Bilim ve Toplum Dairesi Başkanlığı çeşidinden ve TUG ortaklığıyla önce Antalya Saklıkent'te planlı etkinlik, 24 senedir düzenleniyor. Geçmişte hoppadak Antalya Saklıkent'te meydana getirilen etkinliği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2019'da Anadolu'nun ayrımlı şehirlerine ifşa sonucu aldı.
2022'de hava rasat etkinlikleri, Sanayi ve Teknoloji, Gençlik ve Spor, Kültür ve Turizm bakanlıklarının himayesinde, domestik yönetimlerin, muhtelif büyüklenme ve şirketlerin katkılarıyla Diyarbakır, Van, Erzurum ve Antalya'da hava tutkunlarını müşterek araya getirdi. Önceleri sınırlanmış sayıda katılımcıyla gerçekleşen etkinlikler bölüt açıldı ve on binlerce bireyin bu etkinliklere alınması sağlandı.
