Edirne
Edirne Valisi H. Kürşat Kırbıyık, AA muhabirine "mücevher" adına nitelediği Selimiye Camisi'ndeki restorasyonun tahminî 10 aydır bitmeme ettiğini anımsattı.
Çalışmaların aceleci ilerlediğini tabir fail Kırbıyık, "Selimiye'de Cumhuriyet sürecinin en şümullü restorasyon işi sürüyor, inşallah cami içindeki işimizi doğacak sene mayıs ayına genişliğinde bitirmeyi hedefliyoruz. Caminin dışındaki icraat ise bitmeme edecek." dedi.
Vali Kırbıyık, bugüne genişliğinde çalışmalarda mermi destar bakım ve tadilatları, çeşit işleri, raspa işlemleri, kündekari kapıların bakım işlerinin yapıldığını anlattı.
Çinilerin temizliğinin sürdüğüne ayraç fail Kırbıyık, "Yine konservasyon emekleri bitmeme edecek. Eksik bulunan çinilerin de tamamlanması bu restorasyon çalışmalarının ehemmiyetli başlıklarından birisi." niteleyerek konuştu.
Minarelerdeki çalışmalar
Kırbıyık, restorasyon çalışmalarındaki en ehemmiyetli faaliyetlerinden birinin de minarelerde yapıldığını söyledi.
Dıştan sarılan tahminî 85 mt. uzunluğundaki minarelerde düzentileme yapıldığını aktaran Kırbıyık, "Zaman ortamında muhtemelen aşınma ve ya stator yapılarıyla ait risklerin ortaya çıkıp çıkmaması aşırı önemliydi. Buna bağlı ilmî tespitler yapıldı. Bilim oturmuş da mevzuyu değerlendirildi. Herhangi ortak söküm gereksinimi yapılmaksızın yapılacak ihya ve tamirat çalışmalarıyla gene minarelerin fariza verebileceği anlamında ortak değişmeyen verildi. Bu da çalışmaların hızlanması düşüncesince akıbet adım önemliydi." dedi.
Kırbıyık, bilgelik oturmuş kontrolünde çalışmaların çabucak sürdürüldüğünün altını çizdi.
Çalışmalar esnasında Selimiye ziyarete açık
Selimiye'nin restorasyonu esnasında ziyaretlere açıkça bulunduğunu anımsatan Kırbıyık, bunun ehemmiyetli ortak vebal bulunduğunun da altını çizdi.
Selimiye'yi görmeye dünya içi ve dışından binlerce bireyin geldiğini vurgulayan Kırbıyık, şu şekilde bitmeme etti:
"Seçilen yöntemin akilane bulunduğunu düşünüyorum. Çünkü aşırı ırak yerlerden Selimiye'yi kıymetlendirmek düşüncesince mevrut misafirlerimiz oluyor. Onlar şu anda hem tapınma hem görüşme boyutuyla Selimiye'yi görüşme ediyorlar. Yaklaşık dörtte bütünlük düzlük ibadete açık. Tabi şu anda Selimiye'yi Selimiye karşıcı özelliklerden birisi bulunan kubbeyi müşahede fırsatları olmuyor. İnşallah doğacak senenin arasında tamamlanıp içerideki yapı yeri ve iskeleyi söktükten sonradan kubbenin de sergilenebilir duruma getirilmesiyle, kâffesi misafirlerimize kubbeyi de ekspozisyon fırsatı bulmuş olacağız."
Restorasyon kapsamında neler yapılacak?
Çimentolu icraat yapıdan uzaklaştırılacak, caminin cıncık ve ahşap ajur doğramaları ağız ağıza yenilenecek. Uygulamada etraflı caminin toprak döşemeleri sökülerek, ibdai olanlar arama edilecek ve mefruşat taşlarında rastgele ortak hasar var ise ait raporlar doğrultusunda hasarlar giderilecek. Mahfil sert zemininde kullanıldığı belirleme edilen çimentolu şap mekanik yöntemlerle sökülerek yapıdan uzaklaştırılacak ve Özgün ortam (küfeki) açığa çıkarılacak.
Cami ortamında toprak düzlük 264 alçı içlikten 1983 onarımlarında arızasız cıncık yahut pleksiglas yapılanlar, baştan paslanmaz polat strüktürlü ve şişe dibi camlı adına yenilenecek. Tüm alkan çimentolu dışlıkları ise suya dayanabilen alçı (anhidrit yahut diyabet hastalığı alçı) ile paslanmaz teçhizatlı ve şişe dipli adına değiştirilecek.
Cami anne mekanın kâffesi pencerelerindeki ibdai ahşap kepenkler ile ahşap kapılar ilkin madun eteklerinden arama edilerek çürüme, gereç kaybı ve fire zerre onarımları yapılacak. Caminin atmosferik etkilerle çürümüş bulunan kâffesi ahşap ajur doğramaları restorasyonda baştan yapılacak.
Caminin çeşit işlerindeki bozulmaları da restorasyon çalışmalarında giderilecek.
Geçmiş onarımlarda zamanın restorasyon anlayışı adına ikrar gören fakat dakika sakıncaları dolayısıyla sırf zamanı yapıya dokunca donör adına ikrar edilen kubbelerdeki sıvalar, derz tamirleri, döşemelerdeki çimentolu şap, beton dışlıklar üzere portland çimentolu uygulamalar, restorasyon emekleri esnasında yapıdan uzaklaştırılacak.
