İzmir
Manisa'da 1965 senesinde dünyaya mevrut Atilla Özkan, gailesiz yaşta başladığı ahali oyunları dansçılığı esnasında anadan görme ve yerel giysilere dikkat duymaya başladı.
Oynadığı ahali oyunlarının yörelerine makul kostüm arayışına süregelen Özkan, dükkanlarda ve terzilerde istediği giysilere ulaşamayınca Anadolu'nun ücra köylerine derece derece bap kapı dolaştı.
Müzisyenlik ve üçkâğıtçılık yönleri de mevcut Özkan, turneleri esnasında da çevreden, yemeni, mendil, şalvar, peşkir, camedan, körüklü çizme, yerel başlık, hulliyat kabilinden kıyafet ve takıları topladı.
Yaklaşık 40 sene süresince topladıklarını birlikte derlem durumuna getiren Özkan, doğacak nesillere aktarma etmek düşüncesince tüm parçaların kalıbını çıkardı, değme birisini baştan dikti ve tekerlek tekerlek oyalarını işledi.
Tire Halk Eğitim Merkezinde Geleneksel El Sanatları ve Unutulmaya Yüz Tutmuş El Sanatları Usta Öğreticisi kendisine fariza işleyen Özkan, Kültür ve Turizm Bakanlığı, belediyeler ve başka resmi kurumların organizasyonları düşüncesince anadan görme giysiler de dikiyor.
Orijinaline sadakatli kalıyor
İzmir MTK Sitesi'ndeki atölyesinde anadan görme kıyafetlerden oluşan koleksiyonunu koruyan ve yenilerini üreten Atilla Özkan, AA muhabirine, Mardin'den Giresun'a, Konya'dan Trakya'ya tüm Türkiye'yi dolaştığını, köylerdeki yaşlılardan emektar düğünleri, kostümleri ve ezgileri öğrendiğini söyledi.
Yaşlıların evlerindeki yüzyıllık sandıklardan çıkan anadan görme kostümleri topladığını özetleyen Özkan, şunları kaydetti:
"Elimiz ayağımız tuttuğu sürece dolaşacağız. Çünkü bu bizim hem hobimiz hem dirim biçimimiz artık. Köyleri dolaşırken yüzlerce, binlerce yemeni, çevre, yağlık, peşkir, baş bezi elimize geçti. Oralarda giyilen cepkenleri, üç etekleri, başlıkları, takıları koleksiyonumuza kattık.
Bunlar, kızların giderken yanlarında götürdükleri çeyizler. Anadolu'da çeyiz serme adeti vardır. Gelinlik kızlar çeyizlik peşkirler, mendiller hazırlar ve düğünden birlikte iki güneş evvel çeyiz serilir. Bu da gelinin maharetini, elinin becerisini ortaya koyar. 100 yıllık, 110 yıllık, 120 salname parçalar mevcut elimizde. Tamamen elle üretilmiş, beden sim, sırmaları araba kullanmadan imal edilmiş hususi parçalar."
Yöresel desenlerden günce giysilere geçiş
Özkan, anadan görme giysilere bulunan ilgisinin koleksiyonculuktan hâlâ istikbal olduğunu, bu kültürü günümüze giymek istediğini anlatım ederek, gizlediği parçaları orijinaline en yaklaşan halde zamanımız teknolojisiyle baştan ürettiğini anlattı.
Sadece giysileri değil, takıları, başlıkları ve körüklü çizmeleri de atölyede baştan yaptıklarını tamlayan Özkan, resmi kurumlara, üniversitelere ısmarlama dair istihsal yaptıklarını aktardı.
Özkan, dünya dışından da müşterilerinin bulunduğunu anlatım ederek, "Türk cumhuriyetlerinden yada yandaki ülkelerden gelenler oluyor. Bulgaristan, Romanya, Yunanistan, Makedonya'ya hususi kostüm çalışmalarımız var." diyerek konuştu.
Zengin Anadolu kültürünü doğacak kuşaklara giymek ve kostümlerin sergilendiği birlikte müze ihdas etmek istediğini dile getiren Özkan, şöyleki bitmeme etti:
"Amacım anadan görme giysilerin pop duruma gelmesini sağlamak. Yurt haricinde insanlar, yerel giysilerle festivallere katılıyor. Maalesef bu Türkiye'de kalmamış artık. Ukrayna'da bizim Anadolu'da da aşırı münteşir bulunan birlikte kanaviçe tekniği var. Herkes gömlekler, cepkenler giyiyor, yelekler giyiyor, takımlar, elbiseler giyiyor, bütünü kanaviçe. Ama maatteessüf Anadolu'da kalmamış. Bir taraftan da gayem bu anadan görme giysilerin az buçuk pop duruma gelmesini sağlamak. Müzecilik anlayışıyla yerel desenlerden ilham alınarak günce giyim kuşam üretip kişilerin giymesine müteveccih icraat da gerçekleştirmek istiyorum."
