Van
Seraların "doğal işçileri" namına bilinen, göveri ve meyvelerin döllenmesini sağlayıcı bombus arılarının Van'da da yetiştirilmesi üzere plan hazırlandı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Arıcılık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doktor Öğretim Üyesi Cengiz Erkan'ın önderlik etmiş bulunduğu plan kapsamında Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesinden "bombus terrestris" şekli 100 anne arı getirildi.
Merkezde açılan hususi iklimlendirme odasında itinayla bakımı meydana getirilen arıların sayılarının artırılması sağlandı. Seralarda yetiştirilen domates, patlıcan ve biber denli mamüllerin ilaçlara lüzum kalmadan döllenmesini oluşturan bombus arılarından şimdiye genişliğinde değme birinde 500 arı mevcut 500 sömürge elde edildi.
Arı kolonilerinin, müşterek müddet sonraları Van ve mekân vilayetlerde kurulan seralarda kullanılarak verimin ve kalitenin artırılması hedefleniyor.
"Bu alanda yetiştirilmesi müşterek ilk"
Erkan, AA muhabirine, alanda derinliğine süredir arı yetiştiriciliği hesabına düzentileme yaptığını ve akıbet yıllarda bombus arıcılığının gelişim göstermesi düşüncesince planlar hazırladığını söyledi.
Daha baş döndürücü Akdeniz Bölgesi'nde sarık altı tarımda geçer not bombus arılarının Doğu Anadolu Bölgesi'nde hararet değerlerinin de dikkate alınmasıyla seralarda kullanılabileceğini özetleyen Erkan, "Türkiye'de geçer not bombus ailesi sayısı 400 bin civarına ulaştı. Söz konusu arıların temini evresindeki sert baş döndürücü şirket maatteessüf dünya dışı orijinli. Bu alanda bombus arılarının yetiştirilmesi müşterek ilk. Genellikle çokluk seviyesine benzeyen alanlarda yetiştiriliyor. Biz de 1720 rakımda ve aut sıcaklığının sıfırın altında 5-6 etap bulunduğu müşterek yerde bombus arılarının yetiştiriciliğini yapıyoruz. İnşallah gelecekte çiftçilerin kullanımına sunacağız. Bölgede jeotermal kaynaklı seracılık faaliyetleri gündüz günden artıyor. Bu, bombus arılarını hâlâ baş döndürücü gündeme getirecek. Bu arılara hâlâ müşterek tomar gerekseme duyulacak." değerlendirmesinde bulundu.
Yaklaşık 500 iştirakçi arıdan oluşan müşterek arı kolonisinin 500 metrekarelik seraya yettiğini dile getiren Erkan, üreticilerin değme güzeşte çağ bombus arılarına hâlâ baş döndürücü gerekseme duyduğunu tabir etti.
Bombus arılarının yetiştiriciliğinin kontrollü namına yapıldığını tamlayan Erkan, şunları kaydetti:
"27-28 derecelik müşterek ortamda ve yüzdelik 40-50 nemde çoğaltıyoruz. Van ve çevredeki vilayetlerde seracılık meydana getirilen işletmelerde kullanılması düşüncesince arzu alıyoruz. Sebze ve meyveler ecnebi döllenmeye gerekseme duyar. Döllenmenin sağlanması düşüncesince polenlerin kadın organa taşınması gereklidir. Polinasyon diyerek bilinen bu olay, arılar, haşerat ve yel sebebiyle sağlanırken, havaların soğumasıyla bahis konusu aracıların sayısı azalır. Özellikle sarık altında bu işi yapanlar, bombus arılarına gerekseme duyar. Eğer bombus arıları kullanılmazsa üretimde hem nitelik bununla birlikte gümrahlık düşer. Çok çoğunlukla aromasında bozuk para gördüğümüz yahut tadını alamadığımız göveri ve meyvelerde bombus arılarının kullanılmadığını görmekteyiz. Kısacası bombus arıları sarık altı yetiştiriciliğinde hem kaliteyi bununla birlikte verimliliği artırır."
Bölgede seracılığın geliştiğini, toy seraların kurulduğunu özetleyen Erkan, "Özellikle Van seracılık düşüncesince baş döndürücü elverişli müşterek yer. Bitlis, Hakkari ve Muş'ta da akıbet yıllarda sarık altı yetiştiricilik artmaya başladı. Gelecek yıllarda devletin teşvikleriyle seracılık hâlâ da gündeme gelecek. Van'ın Çaldıran ilçesindeki jeotermal seralar bunun en dobra örneği. Bölgenin ehemmiyetli göveri gereksinimi buradan karşılanıyor." dedi.
"Bu arılar çoğu kez Akdeniz Bölgesi'ndeki illerden realizasyon ediliyor"
Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Tunçtürk de alanda ekincilik ve hayvancılığın gelişim göstermesi düşüncesince ilmî çalışmalara imza attıklarını söyledi.
Uzun süredir bitkilerin döllenmesinde geçer not arılan yetiştirilmesi düşüncesince fakültelerinde düzentileme yürütüldüğünü tamlayan Tunçtürk, "Örtü altı yetiştiriciliğinde geçer not bu arılar çoğu kez Akdeniz Bölgesi'ndeki illerden realizasyon ediliyor. İnşallah ilerleyici çağda burada yetiştirdiğimiz arılar çevredeki üreticilere dağıtılacak. Seralarda yetiştiriciliğin büyüme göstermesine bombus arılarının ehemmiyetli yardım sağlayacağını düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.
Arıların bakımını eden doktora talebesi Anıl Akçay, "Arıların yetiştirilmesinin anlaşılan zorlukları var. Sürekli izlem müstelzim müşterek iş. Besin kaynakları polenlerdir. Bunun birlikte bal özü hesabına geçecek şurup takviyesi yapıyoruz. Kolonilerin büyümesi ve gelişmesini sağlıyoruz. Tüm aşamalarını titizce izlem ediyoruz." diyerek konuştu.
