Çankırı
Çankırı Karatekin Üniversitesi (ÇAKÜ) kabilinden planlı araştırmada, nice çandır hayvanının yuva yahut tüneme üzere ormanlardaki yaşlı ağaçları seçtiği belirlendi.
ÇAKÜ Eldivan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Çevre Sağlığı Programı koordinesinde TÜBİTAK 1002 programı kapsamında "Türkiye'de Bir Meşe Ormanına Ait Farklı Meşcere Tiplerindeki Ağaçların Yarasalar Tarafından Kullanım Tercihlerinin Araştırılması Projesi" yürütüldü.
Bu kapsamda akademisyenler, 12 ay süresince Çanakkale'nin Lapseki ilçesinde müşterek meşe ormanında yarasaların ne zamanlarda ne meşceredeki (farklı orman dokusu) ne ağaçları barınmak üzere kullandığına bağlı tetkik yaptı.
İnceleme kararında yarasaların yanında sincap, yediuyur, kuş, kurt kadar nice çandır hayvanının yuva yahut tüneme üzere yaşlı ağaçları seçtiği belirleme edildi.
Eldivan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda vazifeli Dr. Öğretim Üyesi Okan Ürker, AA muhabirine, projeyi değişik fakültelerle multidisipliner yaklaşımla yürüttüklerini söyledi.
Proje kapsamında toprak çalışmalarını tamamladıklarını tamlayan Ürker, dört sezon süresince meşe ormanındaki değişik meşcerelerde en önce gizil tünek ağaçlarını belirlediklerini dile getirdi.
Ardından gizil tüneme niteliklerini sınav eylemek üzere bu ağaçların içerisindeki sincap, ağaçkakan ve kurt delikleri, muhtelif çatlaklar, yarıklar ve kovuk girişlerini endoskopik kameralarla tarayarak gece kuşu varlığını araştırdıklarını özetleyen Ürker, "Bu taramalar esnasında yarasaların yanında nice kuş türünün, sürüngenlerin, ıvır zıvır ve mutedil memelilerden sincaplar, yediuyurlar kadar canlıların da ağaçları tüneme gayeli kullandığını belirleme ettik." dedi.
Ürker, elde edilmiş veriler kararında ormancılık emek harcamaları yapılırken çandır yaşamının nite dikkate alınabileceğine bağlı tavsiyeler geliştirdiklerine ayraç ederek "Ülkemizin bulunan ormancılık yönetimi perspektifinde katıksız yaşlı ormanların az buçuk elan art planda tutulduğunu anlatım edebiliriz. Çünkü elan baş döndürücü iktisadi öncelikler ön planda tutuluyor. Doğal yaşlı ormanlardan elan müşterek tomar tüneme kaydı aldığımızı cezaevi uğrunda bulunduracak olursak, ekolojik boyutta katıksız yaşlı orman varlığının dikkate katılması gerektiğine enerji tutuyoruz diyebiliriz." ifadesini kullandı.
Yarasaların yüzdelik 70'i ormanları tüneklemek veya tagaddi davranışı üzere kullanıyor
ÇAKÜ Yaban Hayatı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Tarkan Yorulmaz da Türkiye'de 39 gece kuşu çeşidi yaşadığına dikkati çekti.
Türkiye'deki orman varlığının diyar yüzölçümünün kısaca yüzdelik 30'una balya geldiğini vurgulayan Yorulmaz, "Türkiye'deki gece kuşu türlerinin kısaca yüzdelik 70'i ormanları tüneklemek veya tagaddi davranışı üzere kullanıyor. Türkiye'de evvel kat gerçekleşen projemiz kapsamında yarasaların orman ekosistemindeki yerini çözümleme edebilmek üzere ormanları elan baş döndürücü ne nedenle yeğleme ettikleri, tüneme tercihlerini etkileyen unsurlar, ormandaki dokuncalı veya yarayışlı böceklerle ilişkileri nelerdir kadar soruların karşılığını bulmayı hedefleyen evvel aşama atılmıştır." sanarak konuştu.
Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Alkan Günlü ise Türkiye'de 1963'te orman amenajmanı çalışmalarında düzenlenen devre geçildiğini, bu planlarda pres amacının azami odun üretimine müteveccih bulunduğunu aktardı.
Çanakkale'deki toprak çalışmalarında yaşlı ve kurumuş meşe ağaçlarını yarasaların elan baş döndürücü yeğleme ettiğini gördüklerinin altını çizen Günlü, "Bu benim düşüncesince evvel oldu. Planlamacılarla plan sonuçlarının paylaşılması ve yapılacak projelere bunun bütünleşmiş edilmesi gerektiğini, bu alanlara dirim bilimsel gam açısından ehemmiyetli sunma ettikleri düşüncesince azda olsa dahil edilmesi veya on paralık müdahalede bulunulmaması icap ettiğini düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
