Kayseri
Kültepe'deki kazılar, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu başkanlığında bitmeme ediyor.
Kazılarda elde edilmiş veriler ve alanda meydana getirilen sondajla erişilen nebat polenleri, bağlarıyla adlı sanlı Gesi Mahallesi'nin bulunduğu, "Gesi Bağları" türküsü ve "bağ oturmaları" ile adlı sanlı şehirde bağcılığın 5 bin sene öncesine denli uzandığını ortaya çıkardı.
Kültepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, AA muhabirine, haziran ayının ortasından itibaren çalışmalara başladıklarını, diyar koşulları el verdiğince sahada olacaklarını söyledi.
Kazı çalışmalarına Türkiye'deki üniversitelerin beraberinde Japonya, Avusturya, Brezilya, Güney Kore derece ülkelerden de bilgi insanlarının katıldığını aktaran Kulakoğlu, bölgenin iklimini, florasını da incelediklerini belirtti.
"Bunlar mukayyet belgelerde görülüyor"
Kulakoğlu, kazılarda çıkarılan başlı mukayyet tabletlerde Kültepe yöresinde yetiştirilen bitkilerin de anlatıldığını dile getirerek, "Çünkü bunlar mülk fail konular, mülk etmiş olduğu düşüncesince de kayıtlı. Tabletlerde bahçelerin tutarları var, suyun başlangıcında bulunan şimdi pahalıdır, ortamında su bulunan şimdi erdemli fiyattan satılır. Bunların konumlarına layıkıyla fiyatlandırılması yazılmış." sanarak konuştu.
Helenistik çağa ilişik ortak levhada bölgenin, burada yaşayanların bağı namına geçtiğini özetleyen Kulakoğlu, şunları kaydetti:
"Kayseri şimdi iri ortak site namına karşımıza çıkıyor mukayyet belgelerden. Bir bağın kiralanması ve onun karşılığının ödenmemesine ilişkin duruşma sonucu var, bu veriler Helenistik çağa ilişkin. Bunlar mukayyet belgelerde görülüyor. Arkeolojik kazılar yapılırken de birtakımı verilerle karşılaşıyoruz. Özellikle de mikroskobik seviyede muhtelif nebat kalıntıları, tohumlar ve kömürleşmiş parçalar bulunuyor. Bunlardan da bu alanda nelerin yetiştiğini belirleme geçirmek beklenir oluyor."
"5 bin sene evvel Kayseri'de bağcılık var"
Prof. Dr. Kulakoğlu, kazılarda birleşen örnekler ve ilkin sonuç 5 senedir hafriyat sektörünün yakınındaki Engir bataklığı, Tuzla Gölü ve Sultan Sazlığı'nda meydana getirilen emektar yüzyıl coğrafya araştırmalarıyla alakalı sondajlarda Anadolu'da belirleme edilmiş en emektar bağcılık kültürüne ilişik verilere ulaşıldığını tabir etti.
Isparta Süleyman Demirel Üniversitesinden Doç. Dr. Çetin Şenkul'un icra ettiği icraat ışığında şimdi evvel bağcılığın, bahçeciliğin Beyşehir Gölü yöresinde mevcut polenlere layıkıyla kısaca 1500 sene öncesine tarihlendirildiğini aktaran Kulakoğlu, şu detayları verdi:
"Burada yaptığımız çalışmalarda gördük ki günümüzden 5 bin sene evvel Kayseri'de bağcılık var. Bağcılık derken natürel namına yetişkin ağaçlar değil. İnsanlar zat arsalarında şuurlu namına fidan dikip, gerektiği devir telkih yaparak elit tohumlardan ve meyvelerden dobra verim almaya 5 bin sene evvel başlamışlar. Kayseri'nin bağ oturmaları, her insanın ortak bağının olması, bağların üstünde türküler yazılması esasen 5 bin salname ortak gelenek."
Kulakoğlu, sonuç günlerde Kültepe'de mevcut tohumların baştan ekilip verim alındığına ilişkin iddiaların dolaştığına değinerek, "3-5 bin salname tohumların tek biçimde yeşertilmesi, canlandırılması beklenir değil. Böyle ortak nesne yok. Bizde 7 bin salname buğday yok. 7 bin salname buğdayı da grup baştan yeşertemezsiniz, hakeza ortak nesne yok. Biz o kömürleşmiş tohumlardan o dönemdeki bölgenin florasını, nebat örtüsünü anlayabiliyoruz. O zamanki diyar koşullarını anlayabiliyoruz. Bizim düşüncesince ehemmiyetli bulunan o, onu yeşertmek bizim işimiz de değil, beklenir de değil." ifadesini kullandı.
