Diyarbakır
Diyarbakır'ın Çüngüş ilçesinde Karakaya Baraj Gölü kıyısındaki Akdeniz iklimine erbap Geçit köyünde kışlık dermanlık narlar balkonlara asılarak korunum ediliyor.
Mikroklima iklime erbap Geçit köyündeki onlarca ağaçta nar ilkin peyda etmek neredeyse portakal, mandalina, limon, zeytin, aşırılmak hurması kabilinden nice ürün üretiliyor.
Yılın bu ayında köyde nar bereketi yaşanıyor. Ağaçlardan birleşen narlardan çatlamamış olanlar ürün suyu üretimi düşüncesince fabrikalara gönderiliyor. Çatlayan narlar kabuklarından ayıklandıktan sonradan ezilerek suyu çıkarılıyor.
Nar suyu, kurulan kazanlarda odun ateşinde saatlerce kaynatılarak, nar ekşisine dönüştürülüyor. Hasadı meydana getirilen narın müşterek bölümü ise kışın gitmek neredeyse balkonlara ve evlerin çatısına asılıyor.
"Bu köyde anlaşma kaynağımız nar"
Geçit köyü muhtarı Cuma Toğrul, AA muhabirine, köylerinin hususi iklim yapısıyla Akdeniz Bölgesi'ne katışıksız ürün çeşitlerini yetiştirmeye makul bulunduğunu söyledi.
Köyde yetiştirdikleri narlarda hasat tarihi bulunduğunu tabir fail Toğrul, "100 tona benzeyen hasadımız oldu. Fabrikaya da gönderdik. Bir yönünü nar ekşisi yapıyoruz. Bu köyde anlaşma kaynağımız nar." dedi.
Nar ekşisini anadan görme yöntemlerle hazırladıklarını özetleyen Toğrul, tek yardım husus kullanmadıklarını belirtti.
Toğrul, kaynatma ve taktir yöntemi ile hazırladıkları nar ekşisinin müşterek numara nitelik olması düşüncesince 100 kilo nardan sayı farkı 3 litre nar ekşisi hazırladıklarını kaydetti.
Balkonlara "kışlık dermanlık nar" asılıyor
Eski müşterek geleneği de sürdürdüklerini dile getiren Toğrul, kış aylarında gitmek neredeyse müşterek hacim narı da balkonlara ve evlerin çatısına astıklarını anlattı.
Toğrul, "Bu narları hastalarımız düşüncesince hamileler düşüncesince balkonlara asıyoruz. Astığımız narların güz güneşinde kabuğu kuruyor, küçük ay ve mart aylarına derece dayanabilen kalıyor. Bunlara 'kışlık dermanlık nar' diyoruz. Markette, pazarda bulamazsın lakin evlerimizde ferah ferah bulursunuz." niteleyerek konuştu.
"Narları astığımızda gündüz almaktadır ve şimdi sert kalıyor, çürümüyor"
Köyde canlı ve babasından artan nar bahçesindeki üretimle geçimini sağlayıcı Resul Demir (65) de köylerinin ısıdam olduğunu, kış mevsimini baş döndürücü hissetmediklerini belirtti.
Çocukluğundan beri nar hasadı yapıp, nar ekşisi ürettiklerini özetleyen Demir, kendilerinden sonradan da evlatlarının bu işi bitmeme ettireceğini kaydetti.
Demir, köylerinde baş döndürücü müşterek tomar nar ağacı bulunduğunu tabir ederek, şunları söyledi:
"Ürettiğimiz nar ekşimiz de organik. Narların müşterek yönünü kış mevsiminde bezdirmek amacıyla iplere bağlayıp habbe makul köşelerine asıyoruz. Narları astığımızda gündüz almaktadır ve şimdi sert kalıyor, çürümüyor. Kışın müşterek konuk vardığında yahut müşterek insan pestil olduğunda koparıp, ağırlama ediyoruz, felah oluyor."
Emine Toğrul (60) ise değneklerle nar ayıklamanın ve nar ekşisi yapımının güç müşterek iş bulunduğunu anlatarak, senelerdir bu işle uğraştığını belirtti.
Yetiştirdikleri narların baş döndürücü içimli ve nitelikli bulunduğunu tabir fail Toğrul, "İstanbul, Adana ve Hatay'a derece değme yere nar gönderiyorum." ifadesini kullandı.
