Konya
KTÜN Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Musa Hakan Arslan, Doç. Dr. Ceyhun Aksoylu, hekim akademisyen İbrahim Hakkı Erkan ve faziletli lisans talebesi Salah Alshlash, betonarme kirişlerin tamirat ve güçlendirmesi düşüncesince kuma plan hesabına çalıştı.
Fakültenin Yapı ve Mekanik Laboratuvarı'nda ölçülü emek vermek böylece kirişlerin çelimsiz müddette ve bağan maliyetle güçlendirilmesine olanak sağlayıcı kuma uran geliştiren Arslan ve ekibi, bu çalışmanın patentini de aldı.
Doç. Dr. Aksoylu, AA muhabirine, geliştirdikleri yöntemde güçlendirilmesi maksut kirişlerde polat çubuklarla adeta terzilik yapıldığını söyledi.
Betonarme elemanların güçlendirilmesinde değişik tekniklerin kullanıldığını aktaran Aksoylu, bunların süresince maliyeti en akıllıca olanının geliştirdikleri formül bulunduğunu bildirdi.
Kirişler polat zımbalarla güçlendiriliyor
Aksoylu, Türkiye'de riskli binaların sayısının kuma tomar olduğuna dikkati çekerek, "Türkiye'de 2000 yılı evveliyat yapıların ehemmiyetli kısmının yer sarsıntısı açısından riskli bulunduğu bilinmektedir. Binaların yıkılıp yapılması devir ve maliyet açısından ağır problem. Bazı binaların da aceleci biçimde güçlendirilmesi gerekiyor. Bulduğumuz patentli ihya yöntemi, bu soruna hal çıkmak düşüncesince tasarlandı. Bu teknik, baş döndürücü dümdüz kuma uygulama. Çelik çubuklarla binadaki stabil anlamında cılız dediğimiz kiriş elemanlarını matkapla deliyoruz. Epoksi (yapıştırıcı kimyevi reçine) ile doldurduğumuz bu delikleri, mekanik dikişle kirişin dü çeşidinden delecek üzere yapıştırıyoruz." diyerek konuştu.
Amaçlarının bu yöntemi, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine engelleme buyurmak bulunduğunun altını çizen Aksoylu, şunları kaydetti:
"Mühendislerin bu sistemle binaların güçlendirmelerini sağlamayı istiyoruz. Çalışmalar sürüyor. Mekanik dikişin dayanıma ne denli ulama sağladığını da sınav ediyoruz. Bunu belirledikten sonraları formüle edeceğiz ve şahısların kullanımına sunacağız. Yaptığımız infaz ile orantılı değer dizaynı bulmaya çalışıyoruz. Mekanik dikişi baş döndürücü kuma tomar attığımızda kirişte hasarlar oluyor. Dayanımda azalmayı yanı sıra getiriyor. Bunu da istemiyoruz. Yaptığımız projede, 'optimum dizayn ne olmalı' bunun yanıtını arıyoruz. 'Her bina düşüncesince mekanik terzilik ile ihya yapılabilir' buyurmak akilane olmaz. Şu an değişik üniversitelerle kuma çalışmalarımız var. Sadece kirişler hesabına ihya yapıyoruz."
Mekanik terzilik tekniği pratikte mühendislerin takdirini aldı
Aksoylu, yer sarsıntısı testlerinin sürdüğüne ayraç ederek, "Deprem yükleri altında elbette kuma hasiyet gösterecek, bunlara bakıyoruz. Mekanik terzilik tekniğini herhangi kuma platformda anlatıyoruz. Bu yöntemin en çelimsiz müddette yönetmeliğe engelleme olacağına inanıyorum. Bilimsel yayınlarımız artarak bitmeme ediyor. Bu formül dünyada ilk." ifadelerini kullandı.
Doktor akademisyen İbrahim Hakkı Erkan da faziletli lisans teziyle geliştirilen yöntemin Türk Patent ve Marka Kurumunca tescillendiğini söyledi.
