Manisa
Türkiye genelinde akrep örneklerini toplayıp türlerini kişileştirme eden, yayılış alanlarını belirleyen Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Alaşehir Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersen Aydın Yağmur öncülüğündeki ortak kol akademisyen, genellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yayılan "Androctonus crassicauda" angın "kara akrep" üstünde araştırı yaptı.
Çalışmalar kararı bu türün İran menşeli türden ayrıldığını ve Türkiye'ye saf ortak cins bulunduğunu tanıt fail Prof. Dr. Yağmur, bu akrep şekline "Androctonus turkiyensis" adını verdi.
Çalışmasını ABD'de akreplerle ilgilendiren neşriyat önleyen "Euscorpius" angın ilmî dergide yayımlayan Yağmur, toy şekli bilgi yaşamına kazandırdı.
Prof. Dr. Yağmur, AA muhabirine, 18 senedir akrepler üstünde araştırı yaptığını belirtti.
Türkiye'deki akrep faunasını belirlemeye çalıştığını dile getiren Yağmur, şu şekilde konuştu:
"Tespit ettiğimiz bu tür, gerçekte 100 senedir Türkiye'de biliniyor. Özellikle Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Diyarbakır, Mardin, Şırnak ve Batman illerinde görülüyor. Yöre halkı kabilinden yoğun pıtrak karşılaşılan ve dobra bildik ortak tür. Köy içlerinde, efsanevi ağıllarında yaşıyor ve yoğun pıtrak sokma olayları yaşanıyor. Halk ortada esmer akrep adına biliniyor. Yürüttüğümüz ilmî çalışmalarda cisim morfolojisindeki farklardan ötürü İran'daki türden ayrımlı bulunduğunu belirleme ettik. Vücudunun umumi özelliklerinde, karinalarında, granüllerinde ağır farklılıklar olduğunu, Türkiye'deki türün ibdai ortak cins bulunduğu ortaya çıktı. Türkiyeli anlamına mevrut 'Androctonus turkiyensis' adını verdik."
Söz konusu akrebin 1942'den buyana tiryak üretiminde kullanıldığını aktaran Yağmur, demincek panzehirle ilgilendiren yönetmeliklerde toy adıyla kullanılması gerektiğine ayraç etti.
Androctonus turkiyensis'in kazalı ortak cins olduğuna ayraç fail Yağmur, "Çok yoğun sokma olayları yaşanıyor, ferah ferah öldürebiliyor. Dolayısıyla bu türün Şanlıurfa popülasyonu tiryak düşüncesince kullanılıyordu. Bu türlerin zehirleri, türlü dokunmabana çalışmalarında, asap sistemi menşeli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılacak olan özelliklere sahip. Ayrıca türlü derman araştırmalarında ferah ferah kullanılabilir, kozmetik sektöründe de bu akrebin zehrinin kullanılabileceğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
