Ankara
Türkiye'de hassaten lösemi, lenfoma denli köken göze nakli muntazır hastalara en akla yatkın bağışçının bulunabilmesi amacıyla Sağlık Bakanlığı ve Türk Kızılay kabilinden 2014'te yaşama geçirilen Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi (TÜRKÖK) projesiyle yüzlerce marazlı yaşama tutundu.
TÜRKÖK'ün bağışçı sayısı 861 bine ulaşırken, Türkiye, mızrap iliği, köken göze bağışında adetçe dünyada 8. iri iklim konumunda bulunuyor.
Bu mevzuda Türkiye'nin en degaje şümullü merkezlerinden bir tanesi bulunan Ankara Şehir Hastanesi Onkoloji Hastanesi Kemik İliği Nakli Ünitesi'nde de TÜRKÖK kapsamında hastalara müşterek bambaşka donörden meydana getirilen ve "allejonik nakil" kendisine bilinen köken göze nakilleri gerçekleştiriliyor.
Merkezde görmüş olduğu otama ve meydana getirilen köken göze nakliyle baştan yaşama tutunan hastalardan bir tanesi de 32 yaşındaki Özer Zengin.
"Kardeşin kıymetini bu süreçte müşterek kez hâlâ anladım"
Ablasından meydana getirilen köken göze nakliyle AML'yi yenen evli ve 6 yaşlarında müşterek bebek babası bulunan Zengin, AA muhabirine, problemine önceki teşhisin 2 sene evvela konulduğunu ve 6 ay kimyasal otama gördüğünü anlattı.
Zengin, "İlk ağrılarım ortaya çıktığında Kovid-19'un önceki zamanlarıydı, bundan dolayı Kovid geçirdiğimi fikren Erzincan'da hastaneye başvurdum. Fakat kan değerlerimde ağırbaşlı düşme görülünce Ankara Şehir Hastanesi'ne atıf edildim ve burada meydana getirilen ayrıntılı araştırmalar sonucumda AML tanısı aldım. Bir müddet kimyasal otama aldım. Çok müşkülat yaşadım yalnız ümidimi hiçbir kesmedim. Nakil düşüncesince 5 kardeşimin bütünü incelendi, müşterek biricik ablamda uzlaşma çıktı. Nakil baş döndürücü kalburüstü geçti. Kardeş hakkıyla baş döndürücü değerli, bunu bu süreçte müşterek kez hâlâ anladım." sanarak konuştu.
"Bir saatinizi ayırıp verdiğiniz kan, müşterek bambaşka kişiye yaşam veriyor"
Hastanedeki bütün doktorlara teşekkürlerini ileten Zengin, yaşamış olduğu mutluluğu şu laflarla anlattı:
"Bana dokunmabana tanısı konulduğunda vücudumda hiçbir kan kalmamıştı, durumum baş döndürücü acildi. Ablamdan tahsil edilen köken göze nakli ile baştan yaşama döndüm. Nakil olalı kısaca 18 ay oldu, deminden derneşik kontrollere geliyorum. Şu an küçük dozda kimyasal otama alıyorum, bu da bayılmak üzere. Şu an baş döndürücü şükür, baş döndürücü mutluyum, bundan böyle çocuğumu ve eşimi görebiliyorum. Hayattaki değme şeyin kıymetini bundan böyle baş döndürücü hâlâ elleme biliyorum, baştan doğma denli hissediyorum.
Her hastanın aktarım düşüncesince akla yatkın müşterek kardeşi olmayabilir. Ben de bu hastalıkla köken göze bağışının ne derece ehemmiyetli bulunduğunu öğrendim. Kimse başıma gelmez demesin, bu sebepten dolayı köken göze bağışı baş döndürücü ehemmiyetli ve baş döndürücü dobra müşterek şey. Bir insanoğlunun diğerine onma olması, yaşamını kurtarması derece iri müşterek devlet olamaz. Bir saatinizi ayırıp verdiğiniz kan, müşterek bambaşka kişiye yaşam veriyor."
Kök göze bağışı ne yapılıyor?
Onkoloji Hastanesi Kemik İliği Nakli Ünitesi uzmanlarından Prof. Dr. Simten Dağdaş da merkezin emekleri kendince bilgelik verdi.
Allojenik köken göze naklinin aceleci lösemiler ilkin iktisap etmek az daha nice hastalığın tedavisinde onma sağladığını özetleyen Dağdaş, köken göze bağışında mevcut iktisap etmek talip şahısların ilk evvela Türk Kızılay merkezlerine başvurup kan verdiğini belirtti.
Alınan bu kanda nesiç gruplarına bakıldığını ve bunların TÜRKÖK'ün data bankasına kaydedildiğini, hastalar düşüncesince köken göze bağışçısı arayan aktarım merkezlerinin de bu cümle üstünden akla yatkın donörleri aradığını aktaran Dağdaş, şunları aktardı:
"Uygun verici bulunduğunda TÜRKÖK'e bildiriliyor ve TÜRKÖK de donöre ulaşıyor. Eğer bu verici hala bağışçı olmayı onama ediyorsa bu ferdin afiyet taramaları yapılır ve TÜRKÖK'ten müşterek görevliyle baş başa aktarım yapılacak merkeze gidiyor. Bağışçının burada da afiyet kontrolleri yapılıyor, laboratuvar tetkikleri isteniyor."
"Donörler açısından çetin müşterek prosedür değil"
Tüm süreçlerin böylelikle verici olması akla yatkın tanıdık insanlara evvela kandaki köken hücrelerini çoğaltmak düşüncesince müşterek ilkah yapıldığını ve bundan 5 devir sonraları kateter bağlanarak aferez cihazıyla köken hücrelerin toplandığını kail Dağdaş, laflarını şu şekilde sürdürdü:
"Kök göze nakli, donörler açısından çetin müşterek prosedür değil. Kişiler ayrımsız devir yahut devrisi devir yevmiye yaşamlarına dönebiliyor. Merkezimizde hem karındaş tıpkı zamanda hısım dışından köken göze nakli yapılıyor. Aferez merkezimizde hısım dışı vericilerden 4 aydır köken göze topluyoruz ve bu süreçte 35 bağışçı donörden köken göze topladık ve 35 hastamıza aktarım yapıldı.
Bu aktarım hassaten aceleci kan kanseri hastaları düşüncesince baş döndürücü yoğun yapılıyor. Büyük kısmı hâlâ evvela muteber tedavilere yanıt vermemiş yahut ahiret yolculuğu riski bulunan, biricik onma seçeneği aktarım bulunan hastalarımız. Yani bu otama onlar düşüncesince müşterek nevi sonuç talih gibi."
Kardeş verici bulunma şansı hoppadak yüzdelik 30
Prof. Dr. Dağdaş, "Kök göze naklinde önceki kendisine hastaların kardeşlerine bakıyoruz ancak karındaş verici bulunma şansı yüzdelik 30 civarında. Bunun haricinde küsurat hastalar düşüncesince hısım dışı verici baş döndürücü önemli. TÜRKÖK yardımıyla emlak içi ve dışından bulduğumuz donörler yardımıyla hastalarımızın hepsine olmasa da birçoğuna aktarım gerçekleştirmek olanağını buluyoruz." dedi.
"Kök göze bağışı müşterek insanoğlunun yapabileceği en iri iyilik"
Bu kapsamda her kişiye köken göze bağışında bulunma çağrısında mevcut Dağdaş, şunları kaydetti:
"Kök göze bağışı ve bu yolla müşterek hastaya onma verebilmek bence müşterek insanoğlunun yapabileceği en iri iyilik, alacağı en iri sevaplardan biri. Bu duyguyu, yaşadıkları mutluluğu merkezimize mevrut donörlerimizin gözlerinde de görebiliyoruz. Herkese köken göze bağışında bulunmasını öneriyorum, bu baş döndürücü çetin müşterek prosedür değil. Kan bağışında bulunuyorsunuz ve ondan daha sonra da akla yatkın marazlı çıktığında hoppadak beş altı gününüzü ayırıyorsunuz."
