İzmir
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Romatoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erbil Ünsal ve İzmir Biyotıp ve Genom Merkezinde Araştırma Grup Lideri bulunan Dr. Arif Engin Çetin'in TÜBİTAK yardımıyla yürüttüğü proje, başarıyla sonuçlandı.
"FMF" (Familial Mediterranean Fever) adıyla da bilinen, tekrarlayan ateş, rahim ağrısı, döş ağrısı ve mafsal ağrısı atakları dolayısıyla hastaların dirim standardını düşüren Ailevi Akdeniz Ateşi'nin çabucak belirleme edilerek tedavisine başlanması düşüncesince içki örneğinden gözlükçü teknolojilerle canlandırma yapabilen aygıt ve meslek geliştirildi.
Prof. Dr. Erbil Ünsal, AA muhabirine, Türkiye'de yoğun tanıdık kalıtım bilimi hastalıklardan Ailevi Akdeniz Ateşi'nin değişmez tanısının kalıtım bilimi incelemelerle gibi olduğunu, bu incelemenin de 3-4 aydan endamsız müddette sonuçlanmadığını belirtti.
Bu bekleme dönemini indirmek gibi yola çıktıklarını, hastalığın temel noktasını gerçekleştiren proteini kalıtım bilimi araştırmaların yanı sıra içki örneğinin incelenmesi kanalıyla da saptamayı başardıklarını özetleyen Ünsal, otuz dakikada son verici bu teknoloji yardımıyla hastalara çare tedavisine elan hızı başlanabileceğini kaydetti.
Hastalığın er tanısının aşırı ehemmiyetli bulunduğunu vurgulayan Ünsal, "Bu hastalıkta tanılama gecikirse maraz ataklarıyla biriken ve vücuttan atılamayan amiloid proteini, hasar bırakıyor. Erken tanılama olursa tedaviyi kolaylaştırırız. Geliştirdiğimiz teknoloji hemen hastalığın akış zamanlarında değil, değme devir tahsil edilen içki örnekleriyle neticeye ulaşabiliyor." diyerek konuştu.
"Hastalığın tanısında ehemmiyetli müşterek başarı"
Dr. Arif Engin Çetin ise geliştirdikleri değişen teknolojinin yazılım ve donanımı dair 2 senedir icraat yürüttüklerini, pestil uygulamalarının peşi sıra güzeşte ay "FMF Tanı Platformu" adlı teknoloji ve aygıt düşüncesince Türk Patent ve Marka Kurumuna buluş belgesi başvurusunda bulunduklarını söyledi.
Teknolojinin, içki örneğinin bulunmuş olduğu çipe maruz ışığın gözlükçü özelliklerindeki değişimin çözümleme edilmesiyle çalıştığını tamlayan Çetin, kanda mevcut "pyrin" proteinindeki değişimler belirleme edilerek neticeye ulaşıldığını kaydetti.
Çetin, bu teknolojiyle testlerin aşırı endamsız müddette sonuçlanabildiğini, kalıtım bilimi testlere gereğince bağan maliyetle canlandırma yapılabildiğini dile getirdi.
Hastalık teşhisinde geçer not kalıtım bilimi testlerin ecnebi kaynaklı teknolojiler kullanılarak geliştirildiğine ayraç fail Çetin, "Özellikle Türk hekimleriyle idman iri müşterek alım çalım benim için. Ülkemiz şartlarında geliştirdiğimiz teknoloji, bu hastalığın tanısında ehemmiyetli müşterek başarı. Teknolojinin kullanılması düşüncesince levent boylu süreçler lazım. Teknolojinin pestil örnekleriyle levent boylu müddet imtihan edilmesi gerekiyor. Bunu medikal müşterek mahsul durumuna getirirsek Türkiye'de ehemmiyetli müşterek maraz bulunan Ailevi Akdeniz Ateşi'nin kişilerin dirim standardını düşürmesini önleyeceğiz." diyerek konuştu.
Çetin, buluş belgesi periyodunun tamamlanmasının peşi sıra en geç 2 sene içre değişen teknolojinin uygulamaya geçmesinin planlandığını laflarına ekledi.