Şanlıurfa
Cumhuriyet tarihinin en iri kalkınma projelerinden biri namına nitelendirilen Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) tarımdan sanayiye, ulaşımdan yenilenebilir erke ve içtimai yatırımlara denli 32 senedir bölgenin kalkınma lokomotifi namına yörenin büyümesine yardım sağlamayı sürdürüyor.
Güneydoğu'nun kalkınmasında GAP damgasıDünyanın en şümullü ve değerli projelerinden biri bulunan GAP düşüncesince 6 Kasım 1989 senesinde GAP Bölge Kalkınma İdaresi kuruldu.
Yaklaşık 1 milyon hektar bölgede sulama yapılıyor
Proje endüstrisi Fırat-Dicle Havzası ile fevk Mezopotamya ovalarında arsa meydan 9 ili (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak) havi GAP, ilkin ilişkin bulunduğu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı peyda eylemek kıl payı ortak aşırı ait bakanlığın yatırımlarının alana ulaşmasında eş güdüm rolü üstleniyor.
Temel maksadı eş bulunduğu kaynakları değerlendirerek, civar halkının dirimsel düzeyini ve hayat standardını arttırmak bulunan projeyle, bölgenin iktisadi evolüsyon ve içtimai istikrarının giderek güçlenmesi sağlanıyor.
Proje kapsamında sulama ve hidroelektrik erke üretimine müteveccih 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ile şu anda kısaca 1 milyon hektar bölgede sulama yapılıyor. Projenin, erke santrallerinin mecmu oturmuş gücü 7476 megavat olup, yılda 27 bilyon kilovat vakit erke üretimi planlanmıştır. Enerji planlarında cereyan eylemek ise yüzdelik 92'ye denli çıktı.
GAP, muahharen uygulamaya konulmuş bulunan master yazı ile tarım, sanayi, ulaştırma, eğitim, sağlık, rustik ve kentsel enfrastrüktür yatırımlarını da içerisine meydan ortak diyalekt kalkınma projesine dönüştürüldü.
Çok sektörlü, sürdürülebilir insancasına gelişmeye dayalı, bölgenin rakiplik enerjisini artırmayı, iktisadi ve içtimai bütünleşmeyi güçlendirmeyi hedefleyen GAP kapsamında, 32 senedir yörenin kalkınmasına müteveccih yatırımlar sürdürülüyor.
"Tarımda ehemmiyetli değiş yaşandı"
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkan Vekili Mehmet Açıkgöz, AA muhabirine, millî ve arsıulusal fonlardan sağladıkları kaynaklarla bugüne denli ortak aşırı sektörde binlerce plan gerçekleştirdiklerini söyledi.
Daha evvel döşenmemiş tarımın yapıldığı bölgede GAP ile bulaşık tarıma geçildiğini vurgulayan Açıkgöz, şu şekilde bitmeme etti:
"GAP başladığında semt ağız ağıza döşenmemiş ekincilik dallarından oluşuyordu lakin bölgemiz su ve zirai araziler itibarıyla aşırı ehemmiyetli ortak potansiyele sahiptir. Bu potansiyeli değerlendirmeyle ait ilkin barajlarımızın inşaatı ve akabinde barajlarda tarlalara suyu akıtacak sistemlerde mensur edildi. GAP ile semt tarımında aşırı ehemmiyetli ortak değiş yaşadık. İlk evvel verim deseni değişti. Daha evvel döşenmemiş tarıma mebni arpa, buğday, yasmık haricinde ortak nesne ekilmezken şu anda bulaşık ekincilik ile pamuk, mısır, semere ve göveri üretimleri yapılıyor. mühim ortak istihsal potansiyeline eş olduk. Şu an Türkiye'de imal edilen pamuğun yüzdelik 60'ı, bu bölgede üretiliyor. Diğer ürünlerimizde de anca mısırın yüzdelik 25'i bu bölgede üretiliyor. Buğday ve arpanın gene yüzdelik 20'lerden şimdi ortak tomar ortak bölümü bu bölgede üretiliyor. En önemlisi bu alanlar genişledikçe ülkemizin ithal eylemek mecburiyetinde kalmış bulunduğu yağ bitkileri, meyvecilik ve sebzeciliğin de şimdi da gelişerek diyar ekonomisine yardım sağlanıyor."
"Bütün sektörleri kapsıyor"
Mehmet Açıkgöz, meri ve bitmeme fail planlar sebebiyle aracısız ve vasıtalı namına milyonlarca insana ulaştıklarını dile getirdi.
GAP'ın nice projesinin millî ve arsıulusal firmalar çeşidinden kip alındığını tabir fail Açıkgöz, şunları kaydetti:
"Dünyanın stratejik ülkemizin en iri kalkınma programı bulunan GAP halen uygulanmaktadır. Proje kapsamında önceleri hoppadak arazi ve su kaynaklarını geliştirmeye mebni projelerden oluşuyordu. Daha muahharen GAP Master Planı uygulanmaya başlandı. Bu çerçevede bölgenin topyekun kalkınmasını sağlayacak ortak programa dönüştü. Önceliği sulama ve erke bulunan öteki anne envestisman projelerini de havi ortak izlence namına çalışıyoruz. Turizmi, ulaşımı, kentleşmeyi, rustik altyapıyı, sanayiyi destekleyecek halis muhlis sektörleri havi totaliter ortak plan yürütülüyor. İnsan odaklı sürdürülebilir kalkınmaya yardım da bulunma amacıyla bölgenin gelişigüzel çeşitli ihtiyacına yanıt verecek yenilikçi ve çağdaş ihtimalî ortak aşırı plan yürüttük. Bugüne denli ilkin amme envestisman bütçesi peyda eylemek kıl payı hususi dal ve arsıulusal kaynaklardan sağladığımız fonlarla tarımdan rustik kalkınmaya yenilenebilir enerjiden turizme sanayiden içtimai binanın güçlendirilmesine denli ortak aşırı bölgede anne plan yürütmeye çalıştık."