Ankara
Rekabet Kurulunun dünkü kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde zincir marketlerle bunların tedarikçileri konumundaki yetiştirici ve toptancı seviyesindeki teşebbüsler kendince yürüttüğü soruşturma kapsamında namzet defans toplantısı gerçekleştirildi.
Rekabet Kurulu Başkanı Birol Küle'nin başkanlığındaki derinti devir içi yapıldı.
Küle, soruşturmanın, perişan besin ve harbilik ürünleri ticaretiyle iştigal fail zincir marketler (BİM Birleşik Mağazalar AŞ, CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi AŞ, Migros Ticaret AŞ, Yeni Mağazacılık AŞ (A 101), ŞOK Marketler Ticaret AŞ) ile bunların tedarikçileri konumunda bulunan yetiştirici ve toptancı seviyesindeki teşebbüslerin (Procter&Gamble Tüketim Malları San. AŞ, Savola Gıda San. ve Tic. AŞ) fiyatlama davranışlarının incelenmesine müteveccih açıldığını belirtti.
Kurulun, kendince soruşturma düzenlenen tarafların kayıtlı defans periyodunun tamamlanmasını peşinden namzet defans toplantısının yapılmasına değişmeyen verdiğini dile getiren Küle, CarrefourSA, Migros ve ŞOK'un savunmalarının ticari peçe içeren kısmının duyurulmayan celsede dinlenmesi talebini bildirme ettiğini bildirdi.
Soruşturma heyeti temsilcisi, A101, BİM, CarrefourSa, Migros ve ŞOK şekilde anılan soruşturma tarafı millî zincir marketler ortada aracısız yahut eş tedarikçiler marifetiyle endirekt temaslar kanalıyla satı fiyatlarının ve eder artışlarının koordinasyonunun sağlandığı, elde edilmiş belgelerde "piyasanın örgütlü edildiği, artırılan fiyatların rakiplerle senkronik raflara yansıtılacağı" anlamında ve benzeşim özellikte katı baş döndürücü anlatım bulunurken, zincir marketlerin eder hareketlerinin de bu bulguları iri seviyede konfirmasyon ettiğini söyledi.
Heyet temsilcisi, A101, BİM, CarrefourSA, Migros ve ŞOK'un satışa sundukları katı baş döndürücü ürünün satı fiyatlarının tespiti amacıyla, Savola ve Procter & Gamble'ın ise zincir marketlerin satı fiyatlarının tespiti üzere topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar yahut ahenkli eylemler kanalıyla 4054 mahdut Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4'üncü maddesini ihlal ettiklerini ve firmalara yönetsel mal cezası uygulanması gerektiği kanaatine ulaşıldığını bildirdi. Temsilci, ihlal teşekkül fail eylemler "kartel" özelliği taşıdığı, eylemlerin umumi bakımından 2018 yılına denli uzanmakta olduğu, soruşturma kararının ismi güzeşte taraflara tebliğinden sonradan da kartele bitmeme edilmiş olduğu düşüncesince asliye mal cezasının nısıf oranında ilerletilmesini istedi.
"Kar yitirilmesine sunulan kaldık"
Ardından, kuruluşların namzet savunmaları alındı.
A101'in avukatları, soruşturmaya bap çağda firmanın brüt kar marjının yüzdelik 1,67 azaldığını, akıbet 2 yılda firmanın toplanmış 1 bilyon 32 milyon teklik kar yitirilmesine sunulan kaldığını belirterek, "Bu, kanaatimizce bu piyasanın ne denli dip kuma rekabet içre bulunduğunun en iyi örneği zira maliyetlerin arttığı kuma dünyada müvekkil şirketlerin maliyetlerdeki bu artışı satı fiyatlarına ayrımsız miktarda yansıtmadığını yahut yansıtamadığını açık kuma halde görüyoruz. Bunun da en iri nedeni rekabetin olması ve firmanın Türkiye'deki en ehven market olma iddiasıyla aracısız orantılı." dedi.
Şirket avukatı, soruşturmanın müstevli zamanına bağlı olduğunu, bu zamanda ek maliyetlerin oluştuğunu ve lüzum tedarikçilerin lüzum perakendecilerin ağır miktarda fazladan maliyetlere sunulan kaldığını anlatım etti.
Savola şirketinin avukatları da perakendecilere bası kurulması yahut teşvikte bulunulmasının bahis konusu olmadığını, firmanın sadece maliyetlerini dizelge fiyatlarına yansıttığını belirterek, "Pazarda Savola'nın payının ceninisakıt olması, markalar ortada çelimli ikame tesirinin bulunması ve mahveden tercihlerinin fiyattan çabuk etkilenmesinin olası olması ile perakendecilerin baş döndürücü ağır kuma kesim gücünün bulunması dolayısıyla Savola'nın alıcılarının baştan satı fiyatını belirleme etmesi ve sürdürmesi belkili değildir." niteleyerek konuştu.
BİM İcra Kurulu Üyesi Galip Aykaç da iddialara bağlı tek kimselerle iletişimin olmadığını, bundan böyle da olamayacağını anlatım etti. Şirket avukatları ise şirket marjlarında tanıdık örüntülerin, mamüllerin kuma kartel marifetiyle satılmaları kararı fiyatlarda ve karda ortaya çıkma değişimlerle ahenkli olmadığını savundu.
ŞOK'un avukatları da kartel iddiası şartlarının soruşturmada bulunmadığını, iddiaya müteveccih hesaplı ve türel şartların gerçekleşmediğini anlatım etti.
CarrefourSA şirketinin savunmasında, ilmî anlamda incelendiğinde iddiaların realist bulunmadığı dile getirildi.
Migros Üst Yöneticisi Ömer hür Tort, firması yerine icra ettiği savunmada, kartel iddiasının olanaksız olduğunu, firmada alış fiyatı artmadan satı fiyatını artırmadıklarını ve müstevli sürecinde de bu ilkesi uyguladıklarını, başkaca piyasadan fiyatlı olamayacaklarını kaydetti.
Procter&Gamble Tüketim Malları San. AŞ Türkiye ve Kafkasya Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu da belgelerin ele alınmasında ağır türel ve maddesel hataya düşüldüğüne inandıklarını belirtti.
Ardından, derinti duyurulmayan oturumla bitmeme etti. Toplantı kısaca 16 zaman sürdü
Kurul, soruşturmaya bağlı sonuncu kararını en geç 11 Kasım'da açıklayacak. Karar, şimdi er katılması yerinde Rekabet Kurumunun umumi ağ sitesinden duyurulacak.
