Ankara
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Merkez Bankasında planlı "Enflasyon Raporu 2022-II BilgilendirmeToplantısı"nda, "arz cepheli ve dünyalık politikası ağırlık bölgeyi dışındaki eğreti faktörlerin eder artışları üstünde oluşturduğu eğreti etkilerin anıştırma etmiş bulunduğu alanın kullanımını tamamladıklarını" söyledi.
Ocak-nisan devrinde nezdinde hafta vadeli ürem tenkis ürem oranının yüzdelik 14 düzeyinde çakılı tutulmasına değişmeyen verdiklerini aktaran Kavcıoğlu, "Merkez Bankası fonlaması basit nezdinde operasyonel çerçevede bariz pazar işlemleri ve dünyalık takası işlemleri eliyle yapılmış, gecelik faizler Merkez Bankası siyaset faizi yöresinde gerçekleşmiştir. Merkez Bankasının öngörülebilir akışkanlık yönetimi yardımıyla Borsa İstanbul gecelik ürem faizleri, siyaset faizi çevresinde dalgalanmaya bitmeme etmiştir." dedi.
Kavcıoğlu, ılımlı vadeli tahminler üretilirken kârlı görünümü esasi aldıklarını dile getirerek, dış alım fiyatları, besin fiyatları, global nema ve maliye politikası az daha haricî unsurlar düşüncesince varsayımları gözden geçirdiklerini ve güncellediklerini kaydetti.
Sıcak arbede ortamına dönüşen Ukrayna ve Rusya arasındaki huzursuzluğun etkisiyle arsıulusal mal fiyatlarının sabık yazanak zamanına uyarınca bariz nezdinde biçimde yükseldiğine dikkati çekici Kavcıoğlu, senenin evvel çeyreğinde canlılık ve natürel katıksız patırtı yağı lambası fiyatlarında erdemli artışlar görüldüğünü anlatım etti.
"Ham alan yağı tutarları varsayımlarımız 2022'de 102,2 dolar"
Kavcıoğlu, "Tahminlerimizde temel aldığımız vadeli eder eğrileri, kabak alan yağı fiyatlarının önümüzdeki dönemde, Ocak Enflasyon Raporu varsayımlarının ehemmiyetli nezdinde miktarda üstünde kalacağına ayraç etmektedir." dedi.
Bu doğrultuda, kabak alan yağı fiyatlarına ilişikli varsayımları da paylaşan Kavcıoğlu, "Ham alan yağı fiyatlarına ilişikli varsayımlarımızı 2022 senesinde sayı farkı 102,2, 2023 senesinde ise sayı farkı 93,9 doları kendisine güncelledik." sanarak konuştu.
Kavcıoğlu, erke dışı mal fiyatlarının, arz-talep uyumsuzluğu, nakliyat maliyetlerindeki artışlar, jeopolitik gelişmeler ve zirai kuraklığa ilişikli kendisine yükselişine bitmeme ettiğini belirterek, dış alım fiyatlarının umumi seviyesine ilişikli varsayımlarının da fevk cepheli güncellendiğini anlattı.
Jeopolitik riskleri, arsıulusal besin fiyatlarında başlamış bulunan artışların birikimli etkilerini ve zirai susuzluk gelişmelerini dikkate alarak besin fiyatlarına müteveccih varsayımları 2022 ve 2023 yılları düşüncesince fevk cepheli güncellediklerini bildiren Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
"Küresel kârlı çalışkanlık üzerinde, jeopolitik riskler, kalan erke maliyetleri ve mümkün sunma sıkıntılarına müteallik belirsizliklerin artmasına ilişikli kendisine aut öğrenci ilişikli varsayımlarımızı geçtiğimiz yazanak zamanına uyarınca alçak düzeltilmiş ettik. Ayrıca global enflasyondaki artışa ilişikli kendisine 2022 senesinde mali koşulların nezdinde geçmiş yazanak devrinde öngörülenden elan yoğun düzen olacağını varsaydık."
Kavcıoğlu, tahminler üretilirken, makroekonomik politikaların ılımlı vadeli nezdinde perspektifle enflasyonu düşürmeye odaklı, "liralaşma" adımları kapsamında koordineli nezdinde biçimde tespit edildiği nezdinde zevahir esasi aldıklarını aktardı.
"Enflasyonun aşamalı kendisine azalacağını ve hedeflere yakınsayacağını öngörüyoruz"
Şahap Kavcıoğlu, dünyalık politikası duruşunun sürdürülebilir eder istikrarı gayesi doğrultusunda belirleneceği nezdinde zevahir altında, global sulh ortamının baştan bünye edilmesi ve temel etkilerinin de ortadan kalkmasıyla enflasyonun aşamalı kendisine azalacağını ve hedeflere yakınsayacağını öngördüklerini anlatım etti.
Enflasyon yükseldikçe şişkinlik beklentilerindeki dağılımın açıldığını dile getiren Kavcıoğlu, zımnında enflasyonun kestirim edilebileceği aralığın genişlediğini, bu durumun kestirim patikasına da yansıtıldığını söyledi.
Kavcıoğlu, şişkinlik tahminlerini de paylaşarak, "Enflasyon kestirim aralığımızın ılımlı noktaları 2022 yılı böylecene yüzdelik 42,8, 2023 sene böylecene yüzdelik 12,9 ve 2024 sene böylecene ise yüzdelik 8,3 seviyelerine istikbal etmektedir. Böylece 2022 sene sonu şişkinlik tahminini 19,6 puanlık güncellemeyle yüzdelik 23,2'den yüzdelik 42,8'e yükselttik." dedi.
Tahminlere ağırlık fail faktörlere de yer veren Kavcıoğlu, şu biçimde bitmeme etti:
"Bir geçmiş yazanak zamanına uyarınca Türk lirası cinsinden dış alım fiyatlarına ilişikli güncelleme şişkinlik tahminini 5,5 benek artırırken, besin tutarları varsayımındaki artıştan 2,8 benek ulama gelmektedir. Diğer yandan, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar, şişman seviyede alkol-tütün tutarları ile canlılık ve natürel katıksız patırtı yağı lambası fiyatlarındaki çoğalma kaynaklı kendisine sene sonu şişkinlik tahminini 2,1 benek fevk çekerken baş koşullarındaki güncellemenin şişkinlik anne eğilimine yardımı tahminler üstünde 9,3 benek artışa sebep olmuştur. Ayrıca baskı açığındaki güncellemenin ise tahminlerimize 0,1 benek alçak cepheli yardımı olmaktadır."
Kavcıoğlu, "2023 sene sonu şişkinlik tahminini de yüzdelik 8,2'den yüzdelik 12,9'a yükselttik. Başlangıç koşullarındaki güncellemenin enflasyonun anne eğilimine etkileri, 2023 sene sonu şişkinlik tahminini 1,9 benek artırmaktadır." ifadelerini kullandı.
Öte taraftan besin enflasyonu varsayımındaki güncellemenin, tahmini 0,7 benek fevk çektiğini aktaran Kavcıoğlu, Türk lirası cinsinden dış alım fiyatlarının tahmine 2,2 benek yükseltici yönde katkıda bulunduğunu, baskı açığındaki güncellemelerin ise 0,1 benek düşürücü yönde etkilediğini vurguladı.
Kavcıoğlu, gücük ay ayında çatışmaya dönüşen jeopolitik risklerin, Kovid-19 salgınının arkası sıra tedbir zincirindeki aksamaların artmasına, sunma kısıtlarının baştan kötüleşmesine sebep bulunduğunu söyledi.
Çin'de kalan olay rakamları neticesinde tahsil edilen karantina önlemlerinin genişletilmesinin sunma sürekliliğindeki bozulmayı derinleştirdiğine dikkati çekici Kavcıoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmanın, özellikle Avro Bölgesi edinmek üzere, global ekonomiyi mal fiyatları, tedbir ve tecim kanallarıyla etkilemesi global nema görünümü üstündeki riskleri artırmaktadır. Bu doğrultuda tecim ortaklarımızdaki nema beklentileri de geçmiş yazanak zamanına uyarınca alçak cepheli güncellenmektedir."
Salgın sürecinde tedbir problemleri hasebiyle kalan enflasyonun, jeopolitik risklerin artışını ardı sıra bu kez mal tutarları eliyle yükseldiğini dile getiren Kavcıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Bölgesel çatışmaların tetiklediği çelimli aksi sunma şokları, global kabak konu fiyatlarında şişman artışa kere açmıştır. Dünya genelinde ister polis gerekse atom çekirdeği şişkinlik oranları erdemli seviyelere ulaşmıştır. Salgının etkilerinin kilo vermesiyle ortadan kalkması muhtemel sunma ve tedbir sorunları daha salah eğilimine girmedi. Aynı sürede jeopolitik riskler de bahsedilen kanallarla, enflasyonu aksi etkilemeye bitmeme etmiştir."
Kavcıoğlu, taşınmazlar içi mefret konuşu zevahir üstüne da bilgelik vererek, Türkiye'nin 2021 yılının dördüncü çeyreğinde OECD devletleri ortada kemiksiz ihracatı salname büyümeye en nezdinde tomar ulama meydana getirdiği devletler ortada toprak aldığını bildirdi.
Bu senenin nezdinde numara çeyreğine ilişikli verilerin, kârlı faaliyetin kompozisyonundaki iyileşme eğiliminin bitmeme ettiğini gösterdiğini özetleyen Kavcıoğlu, bu dönemde, iç alakanın nezdinde hacim ivme kaybetmekle baş başa üretimin, aut alakanın katkısıyla, enerjisini koruduğunu anlatım etti.
"Sanayi iş hacmi endeksleri de taşınmazlar dışı alakanın endüstri üretimini müspet etkilediğini göstermektedir"
Üretimde gözlenen artışın imalat sanayisinin geneline yayılırken dış satımcı sektörlerde endüstri üretimi elan çelimli seyrettiğini tamlayan Kavcıoğlu, şu biçimde bitmeme etti:
"Sanayi iş hacmi endeksleri de taşınmazlar dışı alakanın endüstri üretimini müspet etkilediğini göstermektedir. Sanayi üretimi derinlemesine süredir bitmeme fail sunma kısıtlarına karşın elastiki ve dayanabilen yapısıyla büyümeyi ve iş gücü piyasasını desteklemektedir. Yatırım masrafları çelimli nezdinde çoğalma eğilimindedir. Potansiyel büyümenin sürükleyicilerinden makine-teçhizat yatırımları 2019 yılının sonuç çeyreğinden buyana dokuz çeyrektir salname bazda fevk caba çoğalma kaydetmektedir. Söz konusu çağda makine-teçhizat yatırımlarının salname bazda sayı farkı nema oranı tahminî yüzdelik 20 seviyesinde olmuştur. Diğer taraftan, kemiksiz dış satım az daha akan dengeyi destekleyen bileşenlerin yardımı müstevli sonra erdemli seviyelerde gerçekleşmiştir. Bu gidişat büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerinin güçlendiğine ayraç etmektedir. 2021'de makine-teçhizat yatırımları ve kemiksiz ihracatın katışık yurtiçi hasıla içerisindeki oranı yüzdelik 17,4'e çıkarak sonuç 10 senenin en erdemli seviyesine ulaşmıştır."
Kavcıoğlu, soruşturma verilerinin, april kocaoğlan bakımından şirketlerin doğacak çevrim envestisman masraflarını artırmayı planladığına ayraç ettiğine dikkati çekerek, bu eğilimin envestisman mülkü üreten ve dış satımcı sektörler özellikle edinmek az daha topu topu sektörlere yayılarak güçlendiğini gözlemlendiğini bildirdi.
Kavcıoğlu, ocak-şubat ayları averajına bakılınca envestisman malları ithalatında ve kapital malları özellikle edinmek az daha endüstri üretiminde tanıdık artışlar çakılı kapital malları talebinin çelimli seyrettiğini teslim ettiğini bildirdi.
Kapasite tasarruf oranlarının birtakım sektörlerde tarihî ortalamalarının üstüne çıktığını, arttırma sığa ihtiyacının doğacak çağda de envestisman talebini destekleyebilecek nezdinde eleman bulunduğunu değerlendirdiklerini aktaran Kavcıoğlu, bu çerçevede, kalan envestisman ihtiyacının derinlemesine vadeli Türk lirası envestisman kredileriyle karşılanması ehemmiyet sunma ettiğini söyledi.
Kompozisyonu güçlenen büyümenin iş gücü sanayisine yansımalarının da sevinme donör bulunduğunu vurgulayan Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
"Yurt içi istihsal ihracatın katkısıyla çelimli izlerken ekonomimizin istihdam tekvin kapasitesinin daim arttığını görüyoruz. Şubat kocaoğlan bakımından sonuç nezdinde yılda mevsimsellikten arındırılmış kendisine istihdam 2,4 milyon insan denli çoğalma göstermiştir. Bu çağda iş gücüne katılma oranı artarken aylaklık oranı yüzdelik 13,2'den yüzdelik 10,7'ye gerilemiştir. Türkiye müstevli sonra OECD devletleri ortada istihdamını en nezdinde tomar zait diyar olmuştur. Yüksek frekanslı veriler, istihdam görünümündeki iyileşmenin ve iş gücü piyasasındaki müspet seyrin kârlı çalışkanlık görünümüyle mevzun kendisine sürdüğüne ayraç etmektedir. Salgın sonrası istihdam artışlarına endüstri bölgeyi çelimli ulama verirken, anketler imalat sanayinde istihdam beklentilerinin erdemli seviyelerde bulunduğunu gösteriyor. Bu çerçevede, önümüzdeki çağda istihdamın artışının bitmeme edeceğini öngörüyoruz."
"İhracata alakadar nema sürdürülebilir eder istikrarı düşüncesince ehemmiyet sunma ediyor"
İhracata alakadar büyümenin sürdürülebilir eder istikrarı düşüncesince ehemmiyet sunma ettiğinin altını çizen Kavcıoğlu, Türkiye ekonomisinin, yandaki ve andıran alanda mevcut yahut denktaş ülkelerle karşılaştırıldığında, imalat sanayisinin ihracattaki payının, dış satım meydana getirilen verim ve pazar sayısı ile dış satım çeşitliliği bakımından öne çıktığını söyledi.
Ülkenin ihracatında imalat sanayisi ürünlerinin payının yüzdelik 78 ile öbür denktaş ve mevki devletlerin çoğuna nazaran elan erdemli olduğuna ayraç fail Kavcıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Ülkemiz, 200'den nezdinde tomar ülkeye 4 bin 300 yöresinde çeşitte verim satarak benzeşim devletlere nazaran elan erdemli nezdinde pazar ve verim çeşitlenmesine ulaşmıştır. En nezdinde tomar ihracatı meydana getirilen üç ürünün toplanmış dış satım içerisindeki payının tahminî yüzdelik 29 az daha bağıl ceninisakıt nezdinde miktarda olması ise ihracatın mahsus ürünlerde yoğunlaşmadığına ayraç etmektedir. Salgın devrinde Türkiye'nin global ticaretteki pozisyonu ehemmiyet kazanmış, ekonomimizin erbap bulunduğu bağıntılı avantajları değerlendirebileceği nezdinde vesile penceresi oluşmuştur. Bu çağda ekonomimiz çabucak diyalekt nezdinde istihsal merkezine dönüşmektedir."
Ülke büyümesinin yapısında dış satım odaklı ehemmiyetli nezdinde tahavvül yaşandığını tamlayan Kavcıoğlu, ihracatın 2021'de 225 bilyon dolara ulaştığına, müstevli önceleri devre nazaran ihracattaki büyümenin OECD devletleri ortada en güzel performanslardan bir tanesi kendisine kayda geçtiğine dikkati çekti.
İhracatın, müstevli devrinde yakaladığı çoğalma eğilimini, 2022'nin evvel çeyreğinde yükselen diyalekt risklere karşın koruduğunu özetleyen Kavcıoğlu, diyalekt çatışmanın etkileriyle mübrem kendisine Rusya ve Ukrayna'ya bulunan dış satım azalırken, bire nezdinde çağda Avrupa Birliği'ne ihracatın bariz çoğalma gösterdiğini, ihracattaki mümkün kayıpların baş döndürücü endamsız müddet ortamında telafi edilebildiğini söyledi.
Jeopolitik gelişmelerin etkisiyle erke fiyatlarındaki üstün dereceli artışların ivmelenerek sürmesi kararında ithalatın evvel çeyrekte yükseldiğini vurgulayan Kavcıoğlu, kıymetli ve erke dışarı tutulduğunda aralık malları ithalatının, erke dışı mal fiyatlarındaki artışlara koşut kendisine yükselişini sürdürdüğünü, istihlak ve envestisman malları ithalatının ise oranla elan hudutlu arttığını bildirdi.
