İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, son teşrin ayında enflasyondaki yükselişe en açık yardım erke grubundan gelirken, salname mahveden enflasyonuna yardım enerjide 0,73 puan, hizmette 0,30 puan, alkol-tütün-altında 0,15 puan, gıdada 0,13 nokta ve asliye dünyalık grubunda 0,11 nokta arttı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) teşrinievvel ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzdelik 3,51 arttığını ve salname enflasyonun yüzdelik 21,31'e yükseldiğini açıklamasının peşi esna TCMB'nin Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, son teşrin ayında enflasyondaki yükselişe en açık yardım erke grubundan geldi. Uluslararası erke fiyatlarında bu zamanda nezdinde hacim relaks görülürken, TL'deki görünümle ilkin akaryakıt, tulum doğal kavara ve kömür kazanmak az daha dünya içi erke tutarları çoğalma kaydetti.
Enflasyondaki yükselişte öne çıkan nezdinde öteki takım misyon sahası oldu. Bu grupta lokanta-otel grubu fiyatlarındaki hızlanma açık kurda gerçekleşti. Taze eser ve göveri dışı besin enflasyonundaki seyir, kemirmek hizmetleri enflasyonunu aksi yönde etkiledi.
Kasım ayında global besin ve zirai para fiyatlarındaki yükseliş hevesi tahıllar öncülüğünde sürerken, bu gelişimin aksi yansımalarına rağmen taravetli eser ve göveri enflasyonundaki görünüş ve baz etkisiyle besin salname enflasyonu sınırlanmış nezdinde miktarda geriledi. Temel dünyalık fiyatlarındaki maaş çoğalma ise hızlandı. Bu grupta, nezdinde esbak senenin son teşrin ayındaki erdemli çoğalma dolayısıyla salname pahalılık bağıl ufki seyretti.
Aynı devirde para fiyatlarında başlamış bulunan aksi seyir, hazırlık zincirlerinde artarak bitmeme fail aksamalar ve TL'deki gelişmelerle baş başa yetiştirici fiyatlarında erke ve aralık malları ilkin kazanmak az daha genele yayılan artışlar görüldü. Bu görünüş altında B ve C göstergelerinin salname enflasyonları ve anne eğilimleri yükseldi.
Söz konusu gelişmelerle kasımda esbak ayak tabanı gereğince salname mahveden enflasyonuna katkı; enerjide 0,73 puan, hizmette 0,30 puan, alkol-tütün-altında 0,15 puan, gıdada 0,13 nokta ve asliye dünyalık grubunda 0,11 nokta arttı.
"Hizmet sektöründe salname pahalılık lokanta-otelde açık kazanmak az daha kâffesi ast gruplarda yükseldi"
Hizmet tutarları kasımda yüzdelik 1,88 yükselirken, takım salname enflasyonu 1,45 nokta artarak yüzdelik 16,88 oldu. Yıllık enflasyon, lokanta-otelde açık kazanmak az daha kâffesi ast gruplarda yükseldi.
Lokanta-otelde salname pahalılık son teşrin ayında yüzdelik 28,90 seviyesine ulaşırken, ast grubun misyon enflasyonu üstündeki aksi tesiri belirginleşti. Bu gelişmede, ekmek-tahıl ürünleri ile et ve et ürünleri az daha besin fiyatlarındaki görünümle baş başa kemirmek hizmetleri fiyatlarındaki yüzdelik 4,24'lük çoğalma öne çıktı. Konaklama hizmetleri fiyatlarında da yüzdelik 2,43 ile yükseliş hevesi sürdü.
Diğer hizmetler grubunda ise sigorta hizmetlerinin yanı esna ad çekme duyarlılığı erdemli bulunan bakım ve tamirat hizmetlerinde erdemli eder artışları gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerle incelendiğinde, icar enflasyonundaki yükseliş eğiliminin son teşrin ayında da sürdüğü izlendi.
Temel dünyalık salname enflasyonu kasımda 0,10 nokta gerileyerek yüzdelik 18,36 oldu. Bu devirde salname pahalılık dayanabilen dünyalık grubunda gerilerken, çul ve pabuç ile öteki asliye mallar gruplarında çoğalma gösterdi. Türk lirasındaki gelişmelere ilişkin namına erdemli maaş eder artışı gözlenen dayanabilen dünyalık grubunda, nezdinde esbak senenin bire nezdinde dönemindeki erdemli baz sayesinde salname pahalılık geriledi.
Dayanıklı dünyalık tutarları bu zamanda yüzdelik 4,06 artarken, bu gelişmede yüzdelik 5,21 ile otomobil, yüzdelik 5,31 ile möble ve yüzdelik 2,40'la parafin yük fiyatlarındaki artışlar belirleyici oldu, öteki elektrikli ve elektriksiz aletlerdeki yükseliş ise yüzdelik 0,63'le sınırlanmış kaldı.
Diğer asliye mallarda düzey gelişmeleriyle baş başa eder artışları, konutun bakım onarımı, şahsi bakım ürünleri, evle ilişik doğruluk malzemeleri ve ev içi gestalt ürünleri ön planda kazanmak az daha takım geneline yayılarak bitmeme etti. Grup maaş enflasyonu da yüzdelik 4,27 oldu.
Öte yandan, çul ve pabuç tutarları kasımda yüzdelik 1,65 terfian mevsimlik averajının altında çoğalma gösterirken, takım salname enflasyonu yataya benzeyen nezdinde tempo izledi.
"Tarımsal kuraklık, düzey gelişimleri ve girdi maliyetleri can alıcı olmaya bitmeme etti"
Enerji tutarları kasımda yüzdelik 5,95 artarken, bu zamanda arsıulusal erke tutarları ölçülü seyretti. TL'deki görünümle baş başa yüzdelik 14,25'le sert yakıt, yüzdelik 13,96'yla tulum doğal kavara ve yüzdelik 12,34'le sıvıyakıt gruplarında erdemli maaş artışlar kaydedildi. Böylece salname erke enflasyonu kasımda 6,38 nokta terfian yüzdelik 32,14 oldu.
Gıda ve alkolsüz içecekler tutarları kasımda yüzdelik 3,92 artarken, takım salname enflasyonu nezdinde esbak yıldaki erdemli bazın da etkisiyle 0,30 nokta gerileyerek yüzdelik 27,11'le erdemli seyrini korudu. Yıllık enflasyon, işlenmemiş besin grubunda 3,98 nokta düşüşle yüzdelik 25,22'ye geriledi, kenarlı besin grubunda ise 3,15 nokta artışla yüzdelik 28,86'ya yükseldi.
İşlenmemiş besin enflasyonundaki gerilemede temelde taravetli meyve-sebze tutarları can alıcı olurken, mevsimsellikten arındırılmış veriler ilkgüz ayından beri taravetli meyve-sebze grubunda gözlenen düzeltmenin göveri kaynaklı namına bu zamanda de sürdüğüne ayraç etti.
Bu dönemde, öteki işlenmemiş besin grubu genelinde fiyatlar yüzdelik 5,47'yle ehemmiyetli seviyede yükselirken, et, yumurta, patates, kuruyemiş ve bakliyat fiyatlarındaki artışlar öne çıktı. Bu gelişmelerde zirai kuraklık, düzey gelişimleri ve girdi maliyetleri can alıcı olmaya bitmeme etti.
İşlenmiş gıdada maaş eder artışı yüzdelik 4,83'le hızlandı. Bu devirde genele yayılan erdemli artışlar görülmekle baş başa hassaten zirai yağışsızlık ve arsıulusal hububat fiyatlarında gözlenen aksi tempo ile düzey gelişmelerinin yansımalarının hissedildiği aş ve tahıllar grubundaki maaş yüzdelik 7,20'lik yükseliş dikkati çekti.
Öte yandan, al et fiyatlarındaki artışların etkilerinin izlendiği kenarlı et ürünleri, arsıulusal yağ fiyatlarının etkilerinin görüldüğü katı-sıvı yağlar ile diyabet hastalığı ve şekerle irtibatlı mahsul grupları öne çıktı. Bu gelişmeler kararında taravetli eser ve göveri dışı besin grubunda salname pahalılık 2,23 nokta terfian yüzdelik 29,76'ya ulaştı.
"Tüketici tutarları üstünde yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar sürdü"
Yurt içi yetiştirici tutarları son teşrin ayında yüzdelik 9,99 artarken, salname pahalılık 8,31 nokta yükselişle yüzdelik 54,62 oldu.
Alt gruplar geneline yayılan erdemli eder artışlarında TL'deki gelişmeler ve zirai mahsulat ilkin kazanmak az daha para fiyatlarındaki erdemli tempo belirleyici olmaya bitmeme ederken, hazırlık zincirindeki aksamalar esasen belirginleşti. Bu devirde yer yağı ve anne esrar dış imalat endüstri fiyatlarının hevesi ehemmiyetli seviyede yükseldi.
Ana endüstri gruplarına gereğince incelendiğinde, salname pahalılık erke ve aralık mallarında şimdi açık kazanmak az daha kâffesi ast gruplarda yükseldi. En açık çoğalma ise yüzdelik 13,33 ile erke grubunda gerçekleşti. Bu gelişmede yalıtım enerjisinin istihsal ve dağıtımı, arıtılmış edilmiş yer yağı ürünleri, doğal kavara imalatı ve kömür imalatı öne çıktı.
Aylık yüzdelik 11,55 yükselen aralık malları fiyatlarında demir-çelik ile öteki metaller, gestalt ip ve elyafları, kimyevi ve plastik mahsulat dikkati çekerken, öteki ast kalemlerde de açık artışlar izlendi. Sermaye mallarındaki eder artışında ise esrar bina ürünleri, motorlu yağız taşıtları ile bunların zerre ve takıları ve makineler ön plana çıktı. Dayanıklı istihlak malları tutarları mobilya, mücevherler ve ev aletleri öncülüğünde yükselirken, çerden çöpten istihlak mallarındaki artışta et ürünleri, gestalt ürünleri, katı-sıvı yağlar ile öteki besin ürünleri belirleyici oldu.
Bu gelişmelerle mahveden tutarları üstünde yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar sürdü.
