İstanbul
Küresel hisse piyasaları, Rusya-Ukrayna mücadelesi ve Amerika Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın delice açıklamalarıyla kaba satıcılı seyrederken, küsurat belirsizlikler hassaten erke mal fiyatlarını üstün dereceli seviyelere çıkardı.
Bu hafta oynaklığın hudut safhaya çıkmış olduğu başkaları malı fiyatlarında Rusya-Ukrayna savaşıyla küsurat jeopolitik riskler ve Fed Başkanı Powell'ın açıklamaları giriş görevi oynadı.
Buna göre, Avrupa borsalarında zayiat yüzdelik 10'ları aşarken, Brent petrol, tabii taş yağı lambası yağı ve buğday ilkin kazanmak amacıyla nice mal üstün dereceli seviyelere çıktı.
Hafta süresince bölgeden mevrut bilgi akışı hisse piyasalarının yönü üstünde can alıcı olurken, esbak Avrupa’nın en iri santrali Zaporijya Nükleer Santrali sahasındaki çatışmalar hisse piyasalarındaki satışları derinleştirdi.
Rus ve Ukraynalı yetkililer hafta süresince dü kat görüşse de bu görüşmelerden semere alınamazken, dü yan arasındaki harp sertliğini artırarak bitmeme ediyor.
Batılı devletler Rusya Merkez Bankası ve ülkenin ehemmiyetli bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılması dair anlaşırken, evren genelinde Rusya'ya ve Rus şirketlerine rağmen nice müeyyide sonucu alındı.
Rusya'nın 9 Mart'ta MSCI büyümekte bulunan devletler endeksinden çıkarılacağı duyurulurken, Avrupa Merkez Bankası da Sberbank Europe’nın kapatılması emri verdi.
Bu kararlar sonucunda gayrimenkul dışı piyasalarda iş gören Rus şirketleri yüzdelik 99'a yaklaşan bedel kaybederken, S&P, ABD'de iş gören etraflı Rus şirketlerinin endeksten çıkarılacağını duyurdu.
Rusya Merkez Bankası bahis konusu yaptırımlara yanıt siyasa faizini yüzdelik 9,5'ten yüzdelik 20'ye yükseltirken, Moskova borsasını da hafta süresince el işi kapattı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in imzaladığı kararnameyle, Rusya vatandaşlarının döviz cinsinden aut namus borcu vermeleri ve iklim dışındaki veznedar hesaplarına döviz yatırmaları ise yasaklandı.
Uluslararası itibar derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Rusya'nın itibar notunu "BBB"den "B"ye, Moody's,"Baa3"ten "B3"e ve Standard & Poor’s (S&P) Rusya'nın etraflıca vadeli döviz cinsinden "BB+" ve evcil servet cinsinden "BBB-" bulunan itibar notlarını "CCC-"ye indirdi.
Dolar/Ruble paritesi bu gelişmelerle haftayı 48,24 bedel hasılatıyla üstün dereceli düzem bulunan 124'ten tamamlarken, Rusya'nın 5 salname CDS riziko primi de 1.131 temel benek artarak 1.672 ile hepsi zamanların en erdemli seviyesine çıktı.
Öte yandan, hafta ortamında nısıf salname Para Politikası Raporu'na bağlı sunumun karşılayıcı Fed Başkanı Powell, bankanın mart kocaoğlan toplantısında 25 temel puanlık getiri artışını terviç eğiliminde olduğunu, enflasyonun beklendiği denli düşmemesi şeklinde henüz saldırgan akım etmeye amade olduklarını söyledi.
Şimdiye denli mal ve erke fiyatlarının ehemmiyetli seviyede arttığını kaydeden Powell, bu durumun enflasyonu fevk taraflı baskılayacağına ayraç ederek riziko iştahının da azalabileceğini ve bunun yatırımlar ile harcamaların düşmesine bozukluk olabileceğini anlattı.
Analistler, Rusya-Ukrayna savaşındaki seyrin başkaları malı tutarları üstünde can alıcı olmayı sürdürmesinin beklendiğini kaydederek, mevzuyla ilgilendiren bilgi akışının doğacak hafta da yatırımcıların odağında söyledi.
Emtia tutarları zirvelere biçim aldı
Söz konusu gelişmeler mal fiyatlarında dehşet oynaklığın yaşanmasına etken oldu.
ABD'nin Rusya petrolü, sıvılaştırılmış doğalgazı ve petro kimya ürünlerini de yasaklayacağına müteveccih yasa tasarısının oluşturulması ve hazırlık endişeleriyle Şubat 2013'ten buyana en erdemli düzem bulunan 118,4 dolara seviyesine denli çıkan Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzdelik 23,8 bedel hasılatıyla 116,7 dolardan tamamladı.
Avrupa'da april vadeli tabii taş yağı lambası yağı kontratları 25 Şubat haftasında yüzdelik 27,8 bedel kazanmasının ardından, bu hafta da yükselişini sürdürerek yüzdelik 106,8 artışla 192,55 avroya çıktı.
Dünya buğdayının kısaca yüzdelik 14'ünü üreten ve küresel buğday ihracatının az henüz 3'te 1'ini meydana getiren Rusya ve Ukrayna'nın savaşmasıyla giriş başa mayıs vadeli buğday kontratları hafta süresince çatı fiyattan kapanış gerçekleştirerek sabık hafta yüzdelik 40,6 artışla 1.209 dolara yükseldi.
Altının ons fiyatı da bu hafta yüzdelik 4,26 bedel hasılatıyla 1968,8 dolara çıkarken, 24 Ağustos 2020'den buyana en erdemli haftalık kapanışını yaptı.
ABD'de küsurat şişkinlik endişeleri Fed'in şahinleşen tutumuna rağmen küsurat jeopolitik riskler tağyir piyasasında alış ağırlıklı seyri desteklerken, ABD'nin 10 salname tağyir faizi haftayı kısaca 20 temel benek düşüşle yüzdelik 1,75'ten tamamladı.
Dolar endeksi de haftalık yüzdelik 2 terfian 98,5'le 25 Mayıs 2020 haftasından buyana en erdemli haftalık kapanışını yaptı.
ABD'de fiyatlamalar zorlaşıyor
ABD'de hisse piyasaları bu hafta Rusya-Ukrayna mücadelesi ve Fed Başkanı Powell'ın açıklamalarıyla bedel kaybederken, doğacak hafta gözler şişkinlik verilerine çevrilerine çevrildi.
ABD'de açıklayan verilerde istihdam dalının güçlenmeye bitmeme etmiş olduğu görülürken, küsurat jeopolitik risklere rağmen bitmeme fail şişkinlik baskısı fiyatlamaları zorlaştırıyor.
Tahvil piyasalarında bu yıl yapılacak getiri artışı beklentisi 7'den 6'ya gerilerken, Rusya-Ukrayna arasındaki yüklülük servet politikası üstünde kapalılık meydana getirmeye bitmeme ediyor.
Fed'in hafta arası açıklayan "Bej Kitap" raporunda ise fiyatların iklim genelinde çelimli müşterek çabucak arttığını, firmaların doğacak beş altı ay ortamında ek hediye artışları beklediği bildirildi.
ABD'nin Rusya'ya için almış olduğu önlemler de yatırımcıların odağında olmayı sürdürürken, akıbet namına Amerika Ticaret Bakanlığı, Rusya'nın arsa yağı rafinasyon sektörünü gaye meydan müstesna satım kontrollerini sıkılaştırdığını duyurdu. Beyaz Saray'dan meydana getirilen müşterek ayrıksı açıklamada da Rus petrolüne müstesna alım yasağı getirilebileceği tabir edildi.
ABD'de bu hafta açıklayan makroekonomik verilere uyarınca ise avarelik yüzdelik 3,8' gerilerken ekincilik dışı istihdam beklentileri aşarak 678 bin seviyesinde gerçekleşti.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzdelik 1,27, Nasdaq endeksi yüzdelik 2,78 ve Dow Jones endeksi yüzdelik 1,30 bedel kaybetti.
7 Mart ile başlamış bulunan haftanın data takviminde, salı global stoklar ve aut tecim dengesi, perşembe Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haftalık avarelik aylığı başvuruları ve hazne bütçe dengesi ile cuma namazı Michigan Üniversitesi mahveden emniyet endeksi verileri izlem edilecek.
Avrupa'da 2020 Mart'ın buyana en biçimsiz hafta geride kaldı
Rusya-Ukrayna savaşının en kaba Avrupa borsalarında fiyatlanırken, doğacak hafta da mevzuya bağlı gelişmeler ile çarşamba günkü Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) getiri sonucu ve ECB Başkanı Christine Lagarde'ın hitabı yatırımcıların odağında olacak.
Doğu Avrupa'da başlamış bulunan harp erke tedarikinden, insancasına krize nice sıkıntıya biçim açarken, Avrupa ülkeleri hafta süresince Rusya'ya dünkü yaptırımlar açıkladı.
Avrupa ülkelerinin Rus gazına bağımlılığı alınana bazısı kararları etkileyerek tartışmaları yanı sıra getirse de Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck hafta içinde, Almanya'nın Rus tabii gazına tabi bulunduğunu belirterek, Rusya'dan petrol, taş yağı lambası yağı ve kara elmas ithalatının yasaklanması düşüncesine için bulunduğunu söyledi.
Gelecek hafta ise jeopolitik gelişmelerle bu arada ECB'nin servet politikası kararları yatırımcıların odağına yerleşirken, ECB'nin siyasa faizini değiştirmesi beklenmiyor.
Bununla giriş başa ECB'nin bu yıl dü getiri artışı yapacağına müteveccih beklentiler ise 1 getiri artışına gerilerken, Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, küsurat erke fiyatlarının enflasyonu besleyeceğini belirterek, ECB'nin servet politikasını normalleştirmeye odaklanması icap ettiğini tabir etti.
Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin başkaları malı fiyatlarını etkilemeyi sürdürmesinin beklendiğini kaydederek, hassaten mal fiyatlarındaki oynaklığın riskli yaratıklar üstündeki satı baskısını güçlendirebileceğini tabir etti.
Bölgede açıklayan makroekonomik verilere uyarınca Almanya'da ve Avro Bölgesi'nde TÜFE maaş yüzdelik 0,9 artarak beklentileri geride bıraktı.
Bu gelişmelerle bu hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 6,71, Almanya'da DAX endeksi yüzdelik 10,11, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 10,23 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzdelik 12,84 bedel kaybetti.
Gelecek hafta pazartesi Almanya'da üretimevi siparişleri, Avro Bölgesi'nde Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) ve cuma namazı İngiltere'de uran üretimi verileri izlem edilecek.
Asya'da düşüşler sınırlanmış kalmayı başardı
Asya hisse piyasaları da küsurat jeopolitik risklerle satı ağırlıklı müşterek ilerleyiş izlese de, bölgedeki düşüşler Avrupa'ya uyarınca sınırlanmış kaldı.
Japonya, Rusya'ya geçerli yaptırımlarda Amerika ve AB ülkelerine katılırken, Çin davranışlarında ölçülü duruşunu koruyor. Buna rağmen Çinli dü veznedar Rusya'ya itibar yayınlarını kapattıklarını duyururken, Çin yönetimi Rusya ve Ukrayna'ya problemi diyalog kanalıyla çözmeleri önerisini sürdürdü.
Artan mal fiyatlarının Çin'in iktisadi toparlanmasını menfi etkileyebileceği endişesi güçlenirken, Çin'in akışkanlık enjeksiyonları ve ekonomiyi terviç adımları hisse piyasalarındaki alçak taraflı baskıyı hafifletti.
Japonya'da hafta ortamında açıklayan verilere göre, avarelik yüzdelik 2,8'e çıkarken, imalat uran Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Çin'de 50,4, Japonya'da ise 52,7 seviyesinde gerçekleşti.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şangay mürekkep endeksi yüzdelik 0,11, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1,85, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 3,79 bedel kaybederken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,38 bedel kazandı.
Rusya'da RTS endeksinde cuma namazı haset yüzdelik 26,1 bedel kazansa da, haftayı yüzdelik 32,7 azalışla tamamladı.
28 Şubat ile başlamış bulunan haftanın data takviminde, pazartesi Japonya'da dağınık satışlar ve uran üretimi, salı Çin'de imalat uran PMI ve perşembe Çin'de misyon piyasası PMI ile cuma namazı Japonya'da avarelik payı verileri izlem edilecek.
Yurt ortamında gözler Borsa İstanbul artı ayrışmayı başardı
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi küresel hisse piyasalarında düşüşe rağmen artı ayrışmayı başarırken, doğacak hafta Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerle giriş başa cuma namazı haset açıklanacak ödemeler dengesi ve uran üretimi verileri izlem edilecek.
Rusya ile Ukrayna arasındaki harp gayrimenkul ortamında de gündemin odağında arazi alırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hafta ortamında mevzuya bağlı açıklamalarında, "Rusya'nın Ukrayna topraklarına müteveccih saldırısını bildirme edilemez görüyor, Ukrayna yönetiminin ve halkının verdiği mücadeleyi ölçüm ediyoruz. Montrö Sözleşmesi'nin boğazlardaki sefine trafiği dair ülkemize verdiği yetkiyi, krizin tırmanmasının önüne geçecek halde istimal kararındayız." değerlendirmesinde bulundu.
Yurt ortamında bu hafta açıklayan verilere uyarınca TÜFE, maaş yüzdelik 4,81, salname yüzdelik 54,44 arttı.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Kararı ile görevden af talebi bildirme edilen Bekir Pakdemirli'den boşalan Tarım ve Orman Bakanlığına Vahit Kirişçi atandı.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi uran hisselerindeki alıcılı seyirle haftayı yüzdelik 1,96 artışla 1.990,75'ten puandan tamamlarken, Dolar/TL yüzdelik 3,03 terfian 14,2141'e çıktı.
Analistler, BIST 100 endeksinde fen manada 2.040 puanın direnç, 1.870 puanın dayanak konumunda bulunduğunu kaydeden analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin hisse piyasaları üstünde can alıcı olmayı sürdürdüğünü, küsurat oynaklık nedeniyle davranışlarında ölçülü akım etmelerinin yarayışlı olacağını söyledi.
Gelecek hafta gayrimenkul ortamında ayrıca, pazartesi hazne akçe dengesi, perşembe avarelik payı ve cuma namazı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Piyasa Katılımcıları Anketi verileri izlem edilecek.
