Çelik endüstrisi DTÖ'nün Türkiye lehine sonuçlandırdığı davayı değerlendirdi

Ankara

AB'nin polat ürünlerinde 2018'de uygulamaya başladığı korunma önlemlerine erinç Türkiye'nin DTÖ'de başlatmış bulunduğu dava, Türkiye lehine sonuçlandı.

Gelişmeleri AA muhabirine değerlendiren Yayan, DTÖ'nün kararının "AB'nin esirgeme tedbiri uygulamasının nahak ve hukuksuz bulunduğunu kesin ortak halde gösterdiğini" söyledi.

Türkiye'nin 1. fasıl sonrasında, 2. üç salname fasıl başladığında, AB'nin uygulaması düşüncesince erinç hazırlık yürütüm hakkını elde ettiğinin altını çizen Yayan, DTÖ'nün sonucu sonrasında, AB'nin önlemde ısrarcı olması halinde, Türkiye'nin erinç hazırlık uygulayacağını dile getirdi.

Yayan, AB Komisyonu'ndan beklediklerinin, Avrupa Çelik Üreticileri Birliğinin (EUROFER) ve kimi AB'li polat üreticilerinin nahak taleplerinin ardına takılarak meydana getirdiği falsolu uygulamayı çabucak gözden geçirip, Türkiye ile yeniden, STA ve Gümrük Birliği Anlaşması hükümlerini de dikkate meydan başıboş ve adaletli tecim şartlarını peydahlamak bulunduğunu kaydetti.

Bu durumun gelişigüzel dü tarafın da lehine bulunduğunu tamlayan Yayan, şu değerlendirmede bulundu:

"Avrupa ile zarfında bulunduğumuz coğrafi pozisyon devir hin Avrupa'nın Türk polat ürünlerine, devir hin da Türkiye'nin Avrupa polat ürünlerine bulunan gereksinimi sebebiyle, zikzak kazanç temelinde sürdürülmesi müstelzim içyüz taşımaktadır. Bu birlikteliğin bozma edilmesi sadece Türkiye'nin değil, AB'nin de aleyhinedir. AB Komisyonunun, bu sonucu düzelti olgunluğunu göstereceğini beklenti ediyoruz."

Karar evresine ne gelindi?

Avrupa Komisyonu çeşidinden 26 Mart 2018'de 28 verim grubunda arazi meydan polat ithalatına erinç başlatılan korunma önlemi soruşturması kapsamında, 18 Temmuz 2018'de açıklayan ön karara göre, 23 verim grubunda 19 Temmuz 2018'den itibaren ve 200 devir müddet muteber peyda etmek kabilinden küresel prospektüs kotası ve kota aşımı sonra yüzdelik 25 arttırma bağış halinde muvakkat önleme hükmedilmişti.

5 verim grubunda ehemmiyetli dış alım artışı olmaması haysiyetiyle kâffesi devletler asıllı bahis konusu mahsulat önlemden affedilmiş tutulmuştu.

Bu ürünler, paslanmaz çelikten quarto levhalar, tanecikleri yönlendirilmiş mıknatısi sac, ray ve malzemeleri, öteki dikişsiz borular, alaşımsız ve öteki alaşımlı ilgisiz meful çubuklar adına belirlenmişti.

Ayrıca, Türkiye, Korunma Önlemleri Anlaşması çerçevesinde öz payının yüzdelik 3'ün altında bulunduğu anılan verim grupları açısından önlemden affedilmiş tutulmuştu.

2 Şubat 2019 bakımından da 25 kategoride yurt bazlı, 1 kategoride küresel prospektüs kotası halinde uygulanmak kabilinden sonuncu önlem yürürlüğe konulmuştu. Türkiye bu kapsamda 17 kategoride sonuncu önleme naşir tutulmuştu.

AB çeşidinden ölçülü ve 1 Ekim 2019 bakımından tamamlanan gözden nakil soruşturması sonucunda getirilen arttırma engellemeler ise Türkiye'nin ihracatını elan da menfi etkilemeye müteveccih tedbirleri içeriyordu.

Söz konusu önlemin Türkiye'ye müteveccih menfi etkilerinin azaltılması düşüncesince AB'nin önlemi düzeltilmiş etmesi anlamında Türkiye çeşidinden AB gözetiminde meydana gelen düet girişimler neticesinde, DTÖ gözetiminde Türkiye'nin haklarının korunması düşüncesince mukteza arttırma adımların atılması kararlaştırılmıştı.

Bu çerçevede 16 Mart 2020 bakımından bahis konusu korunma önlemleri ile ilgilendiren adına Türkiye, AB'yi DTÖ'de danışmalara çağırma etmiş, sonunda AB'nin polat ürünleri ithalatına uyguladığı korunma önlemi düşüncesince DTÖ'de sorun süreci başlatılmıştı.

AB'nin polat ürünlerinde 2018'de uygulamaya başladığı korunma önlemlerine erinç Türkiye'nin DTÖ'de başlatmış bulunduğu davada kurulan panel, Türkiye'nin tezlerini destekledi ve AB'nin uygulamakta bulunduğu önlemlerin arsıulusal tecim kurallarına karşıt olduğuna hükmetti.

29 Nisan 2022'de kâffesi DTÖ üyeleriyle paylaşılan açık oturum raporunda, AB'nin, önlemlerini "Korunma Önlemleri Anlaşması"na mevzun duruma getirmesi gerektiği karara bağlandı.