İstanbul
İSTANBUL (AA) - Borsa İstanbul'da iş gören, miktar ve etraf kıymeti en erdemli 30 firmanın oluşturduğu BIST 30'daki bankacılık harici 25 firmanın hoppadak hoppadak hiçbirinin hava değişikliğiyle savaş düşüncesince ehliyetli güç göstermediği ve yalnızca 6 firmanın kupkuru el değmemiş sürüm düşüncesince gaye zamanı bulunmuş olduğu belirleme edildi.
İklim İçin 350 Derneği ve Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFİA), BIST 30'daki kuruluşların hava değişikliğine yaklaşımını, taşıl mahrukat varlıkları ve yatırımları, bembeyaz erke yatırımları, kupkuru sıfır, karbon fut izi ve karbon etkisiz düşüncesince gaye belirlenmesi, çevresel, içtimai ve yönetişimsel (ESG) uygulamaları ve benzer gayrı derecelendirmeler kazanmak kıl payı 5 kriterde değerlendirdi.
"İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Araştırması: BIST 30 Firmalarının Görünümü" başlıklı tutanağa göre, incelenen 25 şirketten yalnızca Arçelik, Sabancı Holding, ASELSAN, Vestel, Şişecam ve Pegasus'un kupkuru el değmemiş sürüm düşüncesince gaye zamanı bulunuyor. Bu şirketler, makul ortak tarihte erke verimliliği, elektriklendirme ve yenilenebilir erke kaynaklarını giymek kadar seçeneklerle emisyonlarını kupkuru el değmemiş seviyesine indirmeyi hedefliyor.
Yine bahis konusu 25 müşareket ortada Arçelik, THY, Ford Otomotiv, Sasa Polyester, ASELSAN, Turkcell, Tekfen, Tofaş, TÜPRAŞ, Pegasus ve Koç Holding kazanmak kıl payı 11'inin karbon etkisiz seviyeye erişmek düşüncesince gaye zamanı bulunuyor. Bu şirketler, karbon etkisiz hedefleriyle etmen oldukları hep emisyonlarını çevreci yatırımlarıyla telafi ettikleri emisyonla dengelemeyi hedefliyor.
Şirketlerin yüzdelik 92'si çevresel ve içtimai anlamda ise ağır risklerle huzur karşıya bulunuyor. Bu firmalar ortada demir-çelik sektöründen Erdemir ve Kardemir, basma sektöründen Gübretaş ve Hektaş, Avrupa Birliği'nin (AB) Sınırda Karbon Vergisi Mekanizması'ndan aracısız etkilenebilecek firmalar şekilde öne çıkıyor. Söz konusu şirketlerin, istihsal süreçlerini baştan düzenleyerek emisyonlarında ağır ortak azalmaya gitmemeleri şeklinde mekanizmadan ağır anlamda aksi etkilenmeleri bekleniyor.
BIST 30 içerisindeki Koç Holding, Sabancı Holding ve Tekfen Holding'in de çimento ve taşıl mahrukat bazlı erke sektörlerinde toprak meydan takım şirketleri ile dair ortaklıkları ve iştirakleri eliyle mekanizmadan vasıtalı etkilenebileceği öngörülüyor.
Enerji odaklı iktisadi dönüşüm, kuruluşların finansal yapılarını etkileyecek
İklim düşüncesince 350 Derneği Türkiye Koordinatörü Efe Baysal, tutanağa dair değerlendirmesinde, Türkiye'nin Paris Anlaşması'na yan şekilde 2053 düşüncesince kupkuru el değmemiş emisyona idrak hedefini duyuru ettiğini anımsattı.
Türkiye'nin bu hedefini yakalayabilmesi düşüncesince aceleci ortak sürüm azaltım patikası izlemesi icap ettiğini tamlayan Baysal, "Türkiye'nin en şişman şirketlerinin bu patikanın baş döndürücü uzağında ilerlediğini değerlendirmek üzücü. Raporumuz, hava değişikliğiyle asıl anlamda savaş düşüncesince kamunun beraberinde hususi bu sektörün de çabucak üstünde sakıt sorumlulukları alegori getirmesi icap ettiğini gösteriyor." ifadelerini kullandı.
SEFİA Finansal Araştırmalar Direktörü İbrahim Çiftçi ise millî sürüm tecim sisteminin yaşama geçmesiyle Türkiye'de kimi kuruluşların istihsal süreçlerinde etmen oldukları karbondan maddesel şekilde mesul olacağını dile getirdi.
Ancak bundan da evvel AB kabilinden filhakika karbon vergisiyle tanıştırılarak eder rekabetçiliğinde çarpış alacağını aktaran Çiftçi, şunları kaydetti:
"Bu risklerin beraberinde çecik bariz kuruluşların başına gelebilecek ortak gayrı şişman gözdağı ise toptan kaynak dümen şirketlerinin baş döndürücü geçenlerde envestisman kararlarında bu dönüşümü önceliklendireceği beklentisi. Uluslararası finansmana erişimde başağrısı canlı yahut erdemli oranlarla borçlanan şirketlerin, bu yatırımcıların radarından çıkması Borsa İstanbul ve yurt ekonomisi namına ağır ortak tehdit. Öte yandan, dönüşümle akıllıca konuş kabul etmek ise bu firmalar düşüncesince ortak fırsat. Şirketlerin bu erke odaklı iktisadi dönüşüme ne çabucak uyarlanmış olabileceği gelecek senelerde finansal yapıları üstünde can alıcı olacak."
