Washington
ABD'nin 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısı Temsilciler Meclisi'nde oy çokluğuyla benimseme edildi.
ABD Kongresi'nin dü kanadından senatör ve temsilcilerin arazi almış bulunduğu konuşma komitesinin, 858 bilyon dolarlık savunma bütçesini de içeren NDAA tasarısına akıbet vaziyetini vermesinin arkası sıra layiha Temsilciler Meclisi Genel Meclisi'nde oylandı.
Tasarı, 80 vekilin "hayır" oyuna karşılık, 350 vekilin "evet" oyu ile benimseme edildi.
Söz konusu tasarının yasalaşması düşüncesince ilk Senato Genel Kurulu'nda benimseme edilmesi arkası sıra ABD Başkanı Joe Biden çeşidinden imzalanması gerekiyor.
Türkiye'nin F-16 alımını şarta bağlayan maddeler çıkarılmıştı
Tasarının akıbet halinde, Rum lobisine yakınlıklarıyla tanıdık New Hampshire Temsilcisi Demokrat Chris Pappas, Florida Temsilcisi Cumhuriyetçi Gus Bilirakis, New York Temsilcisi Cumhuriyetçi Nicole Malliotakis ve New Jersey Temsilcisi Demokrat Frant Pallone engelleme 18 dil avcısı çeşidinden verilen ve tasarının Temsilciler Meclisi versiyonuna eklendikten sonra benimseme edilen Türkiye'ye F-16 satışlarını baskıcı koşullara bağlayan maddeler arazi almamıştı.
İlgili maddelerin çıkarılması, hâlâ ilk New Jersey Senatörü Bob Menendez ile Maryland Senatörü Chris van Hollen'ın sunmuş bulunduğu benzeri maddelerin NDAA tasarısının Senato versiyonuna eklenmemesinin arkası sıra gelmişti.
Temsilciler Meclisi'nde benimseme edilen bahis konusu eklemelerle, Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye'ye acemi F-16 satışının yapılmaması ve F-16 çağcıllaşma kitlerinin satılmaması hükmü konulurken, bu maddenin muafiyeti ise şu şartlara bağlanıyordu:
"Senato ve Temsilciler Meclisi ilişik komitelerine bahis konusu satışın ABD'nin ehemmiyetli millî asayiş menfaatlerine değinme etmiş bulunduğu ve bu silahların Yunan iklim bölgesini tekrarlanmış biçimde ihlal etmeyeceğini gerçekleştirme buyurmak düşüncesince atılacak konkre adımlar sunulduktan sonradan başbuğ bu maddeye bağışıklık uygulayabilir."
Menendez ve van Hollen'ın sunmuş bulunduğu maddeler Senato tasarısına eklenmezken, Pappas ve destekçilerinin sunmuş bulunduğu layiha Temsilciler Meclisi'nde 14 Temmuz'da benimseme edilmiş ve eklenmişti.
F-16 süreci
Kongreden bu adımın gelmesinde, Dışişleri Bakanlığının Washington'daki çabalarının sansasyonel bulunduğu anlatım edilmişti.
İlgili maddelerin konuşma komitesinde çıkarılmasıyla, Türkiye’nin F-16 alımına kanun nedeni öne sürülerek birtakımı engellemeler getirme kozu ABD Kongresinin elinden münfail oldu. Ancak tabanca satışının yapılabilmesi düşüncesince yönetimin sunmuş bulunduğu adanmış tebligatına kongreden itiraz gelmemesi gerekiyor.
Diğer taraftan, özellikle Menendez peyda buyurmak kabilinden Türkiye karşıtlığı ve Rum lobisine yakınlığı tanıdık kurultay üyeleri, herhangi ortak fırsatta Türkiye'ye F-16 satışını engelleyeceklerini açıklıyor.
Türkiye, ABD'den 40 acemi F-16 Blok 70 harp uçağı ve envanterindeki 80 tayyare düşüncesince ise çağcıllaşma kiti istem ediyor.
Ordu mensuplarına Kovid-19 aşılama zorunluluğunun kaldırılması ağız dalaşı yaratmıştı
Öte yandan, bahis konusu tasarıda, kargaşa mensuplarına getirilen aşılama zorunluluğunun kaldırılması reaksiyon toplamıştı.
Beyaz Saray, bu adımın "büyük ortak hata" olabileceği yorumunda bulunmuştu.