Ankara
2022 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi'nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla 17 Ekim'e derece Meclise sunulması bekleniyor.
AA muhabirinin icra ettiği derlemeye göre, bütçe anayasa teklifinin Cumhurbaşkanı kabilinden finansal yılbaşından minimum 75 çağ evvela TBMM’ye sunulması gerekiyor. Bu kapsamda 17 Ekim'e derece 2022 Yılı Bütçe Kanun Teklifi Meclise sunulacak.
Bütçe teklifinin kasımın evveli haftasında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmeye başlanması ve 55 çağ ortamında tamamlanarak Genel Kurula gönderilmesi öngörülüyor. Ardından bütçe, Genel Kurulda da görüşülüp finansal yılbaşına derece karara bağlanacak.
Bütçe görüşmeleri esnasında milletvekilleri Genel Kurulda masraf artırıcı yahut gelirleri azaltıcı önerilerde bulunamayacak fakat akan ve izleyen yılların bütçelerine finansal ağırlık getiren tekliflerde öngörülen giderleri karşılayabilecek finansal kaynağın gösterilmesi mecburi olacak.
Genel Kurulda amme hile bütçeleri ile başkalık önergeleri, üstünde başkaca konuşma olmadan okunarak oylanacak.
Makroekonomik muvazene ve sürdürülebilir kalkınma gözetilecek
Bu doğrultuda, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca 10 Eylül'de 2022-2024 Dönemi Bütçe Çağrısı'na çıkıldı ve Bütçe Hazırlama Rehberi'nde amme müesseselerinin 2022 yılı planlamaları ve bunlara müteveccih bütçe hazırlıklarını ne yapacağı etraflıca kendisine anlatıldı.
Bütçeler hazırlanırken ve uygulanırken makroekonomik istikrarla beraberce sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması, bire borda bordaya sürede kalkınma planı ve programlarda arazi meydan politika, erek ve önceliklerin, idarelerin ciddi planları ve başarım ölçütleri ile fayda-maliyet analizlerinin dikkate katılması gerekiyor.
Bunun indinde amme finansal işlemleri şümullü ve transparan borda bordaya halde görülerek, topu topu dirimsel ve giderlerin gayri berrak kendisine gösterilmesi arzu ediliyor.
Genel bütçe dirimsel teklifi Cumhurbaşkanlığı tarafından, öteki bütçelerin dirimsel teklifleri ise ilgilendiren idarelerce oluşturuluyor.
Bütçe, masraf ve dirimsel tekliflerinin, kazançlı ve finansal çözümleme yapılmasına olanak verecek, aritmetik verilebilirliği ve saydamlığı sağlayacak şekilde, Cumhurbaşkanlığı kabilinden arsıulusal standartlara ahenkli kendisine belirlenen bölümlendirme sistemine mucibince hazırlanması ehemmiyet taşıyor.
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda 2022 yılı ve izleyen dü senenin dirimsel ve masraf tahminleri, var ise bütçe açığının yahut fazlasının tutarı, açığın ne kapatılacağı yahut fazlanın ne kullanılacağı, bağış muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeşim çalışmalar dolayısıyla vazgeçilen bağış gelirleri arazi alıyor.
Ayrıca bütçe teklifinde, istikraz ve güvence sınırları, bütçelerin uygulanmasında tanınacak yetkiler, müteallik cetveller, finansal sene ortamında dirimsel ve giderlere müteveccih kendisine uygulanacak ahkâm de bulunuyor.
Kamu idareleri bütçe ile bu arada envestisman öngörülerini ve tekliflerini hazırlıyor.
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu süresinde yürürlüğe konulamazsa Geçici Bütçe Kanunu'nun çıkarılması gerekiyor. Geçici bütçe ödenekleri, borda bordaya esbak sene bütçe baş ödeneklerinin belli başlı borda bordaya payı esasi alınarak belirleniyor. Geçici Bütçe Kanunu'nun da çıkarılamaması durumunda, acemi bütçe kanunu bildirme edilinceye derece borda bordaya esbak senenin bütçesi baştan valüasyon oranına mucibince artırılarak uygulanması gerekiyor.
Bütçede başarım güzel izlence çarpıcı olacak
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçişin arkası sıra yönetimsel teşkilatlanmada ehemmiyetli tebeddülat yapılırken bu kapsamda Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi'nin hazırlanması, sunulması ve Mecliste görüşülmesi aşamalarına müteallik Anayasa ve 5018 ciddi Kanun'da değişikliklere gidilmişti.
2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi ile beraberce başarım güzel izlence bütçe sistemine geçilmiş olması dolayısıyla borda bordaya esbak devre bütçe istihzar rehberinde şümullü tebeddülat olmuştu. 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi de bire borda bordaya yaklaşımla hazırlanıyor. Kamu kaynaklarının çalışan kullanımını kolaylaştıracak, şeffaflığı ve aritmetik verebilirliği artıracak izlence bazlı başarım güzel bütçeleme yapılacak.
OVP'de öngörülen bütçe büyüklükleri
Bütçe tedarik süreci, geniş politikaları ve bel kemiği kazançlı büyüklükleri yayınlayan Orta Vadeli Program'ın (OVP) Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla başladı.
OVP'de 2022 yılı düşüncesince merkezi patronaj bütçe gelirlerinin 1 trilyon 472,6 bilyon lira, giderlerinin 1 trilyon 751 bilyon lira, bütçe açığının 278,4 bilyon liralık olması öngörüldü.
OVP'de 2021 yılı bütçe cereyan etmek tahminlerinde de bütçe gelirlerinin 1 trilyon 276,3 bilyon lira, harcamaların 1 trilyon 506,3 bilyon lira, bütçe açığının da 230 bilyon liralık olabileceği kestirim edildi.
