Aşırı sıcakların muhtelif esenlik sorunlarını de yanı sıra getirdiğine ilgi çekici Dr. Rengin Yiğit, ateşlilik ve gönen artışına ilişkin adına cisim ısısının arttığı anlatım etti.
Normalde terleme ile cisim ısısısın dengede tutulmaya çalışıldığını kaydeden Dr. Yiğit, “Ancak aşkın sıcaklarda elden terleyerek cisim ısısı dengede tutulamaz. Yaşlılar, bebekler ve vakayiname rahatsızlığı olanlarda terleme mekanizması ile cisim ısısının dengede tutulması her devir belkili olmayabilir. Yine ortamdaki gönen payı yüksekse terleme aracılığıyla cisim ısısı tam kurda düşmeyebilir.
Ayrıca şişmanlık, rastgele müşterek hastalığa ilişkin faziletli ateş, aşkın sıvı kaybı (dehidratasyon), önsezi hastalığı, denyo ve asap hastalığı, içki ve narkotik özellik kullanması ile otama gayeli birtakım ilaçların (tansiyon düşürücüler, gereklilik söktürücüler vb.) kullanması da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen öteki faktörlerdendir. Bu kabilinden hallerde yükselen cisim ısısı akıl ve öteki dirimlik organlarda hasara biçim açabilir” dedi.
Aşırı sıcaklardan 65 gözyaşı ve üstündeki yaşlılar, 4 yaşından ıvır zıvır çocuklar, bakıma gereksinimi olanlar, hamileler, bariz bölgede çalışanlar, aşkın kilolular, vakayiname rahatsızlığı (şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, beyin-damar hastalıkları, ruhsal hastalıklar, vakayiname teneffüs sistemi hastalıkları, uykuluk hastalıkları, böbrek hastalıkları) olanlar daima çıkar biçim (özellikle gerginlik düşürücü, gereklilik söktürücü, çöküntü ve hab ilaçları) kullanan kişiler, çıkmaz evlatları ve evsizlerin etkilenen gruplar bulunduğu tamlayan Dr. Rengin Yiğit, başta vakayiname rahatsızlığı mevcut ve bekâr canlı yaşlıların en aşkın riziko haiz gruplar bulunduğunun altını çizdi.
Aşırı sıcaklardan tevakki etmek düşüncesince 10.00-16.00 saatleri ortada düşkün kalınmadıkça hariç çıkılmaması icap ettiğini tamlayan Dr. Yiğit, şu açıklamada bulundu:
“Dışarıda emek harcaması gerekenler belkili ince gün altında korunmasız kalmamaya, aşkın hareketlerden kaçınmaya, kesif pıtrak sodyum klorür içeren vıcık vıcık gıdalar almaya ilgi etmelidirler. Açık havada geçirilen senelerde bariz renkli, hafif, ferah ve hummalı düzen dokumalı kumaşlardan meydana getirilen giyecekler yeğleme edilmeli; enli işlenmiş ve iklim delikleri bulunan kapela giyilmeli ve güneşin dokuncalı ışınlarından esirgeyici gün gözlüğü kullanılmalıdır.
Güneş ışınlarının yalman geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin haricinde denize dönüşmek arzu edenler güneşten goril krem kullanmalı, kapela ve gözene kabilinden lüzumlu goril önlemleri almalı ve derinlemesine müddet okunabilen güneşlenmemelidir. Yoğun fiziki etkinlik ve spor gerçekleştirmek düşüncesince sabahleyin ve gece ezanı saatleri yeğleme edilmeli, her müşterek saatlik spor düşüncesince minimum 2-4 bardak sıvı alınmalıdır.
Ağır hikmet aktivitelerden kaçınılmalıdır. Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar, günde minimum dü kere gün yahut sıcak çarpması anlamında izlenmelidir. Bebekler ise bu anlamda henüz kesif izlenmelidir. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanat gizli ve otopark yeri etmiş araçlarda banko bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, iklimleme cihazı olsa bile otopark yeri edildikten aşkın çelimsiz müddet sonraları yükselmektedir. Araç bırakma edilirken her insanın hariç çıktığından tehlikesiz olunmalıdır. Kapalı alanlar güzel havalandırılmalıdır. Güneş gören pencereler engel vb. güneşliklerle gölgelendirilmelidir.
Vücut ısısının yükselmemesi düşüncesince kesif pıtrak duş alınmalı; bunun belkili bulunmadığı hallerde ayaklar, eller, beniz ve dal ilgisiz suyla ıslatılmalı yahut silinmelidir. Susuzluk hissi olmasa bile her gün minimum 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) sıvı tüketilmelidir. Kahvaltıda az besili peynirler, zeytin ve körpe sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler namına de süt, kâr suyu, ıhlamur ve kuşburnu kabilinden nebat çayları yeğleme edilmelidir. Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde nebati sıvı yağlar kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve sızgıt namına haşlama, ızgara, öz suyunda yahut az suda pişirme kabilinden dimdik pişirme şekilleri uygulanmalıdır.
Vücut direncini bırakmak ve bünyenin tam oranda vitamin ve mineral almasını getirmek düşüncesince ferah oranda göveri ve kâr tüketilmelidir. Terleme ile küsurat sıvı ve mineral kaybının önlenmesi düşüncesince her zamankinden henüz müşterek tomar miktarlarda sıvı alınmalıdır. Sıvı alımında su soğurmak esasi olmakla beraber, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler namına süt, katık ve kâr suyu kabilinden içecekler yeğleme edilmelidir.
Eğer hekim kabilinden sıvı alımı kısıtlı yahut gereklilik söktürücü çıkar biçim kullanılması bahis konusu ise ilgilendiren doktora dolanmak gerekir. Mide kramplarına hastalık olabildiği düşüncesince aşkın ilgisiz ve buzlu içecekler yeğleme edilmemelidir. Kafein, içki ve müşterek tomar oranda şeker rahatsızlığı hastalığı içeren içecekler vücuttan henüz müşterek tomar sıvı yitirilmesine biçim açmış bulunduğu düşüncesince tüketilmemelidir. Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, acele aksaklık riski bulunan besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi evrelerinde hıfzıssıhha kurallarına hizmet gösterilmelidir”
Öznur Demir
